به عنوان فعال در بازارهای مالی، از جمله بازار فارکس باید بدانید که چه موارد یا عواملی بر این بازارها تاثیر میگذارند و موجب تغییر نوسانات آنها میشوند، یکی از عوامل بسیار کلیدی تاثیرگذار در بازارهای مالی خصوصا بازار فارکس، انتشار دادهها و اخبار اقتصادی است که برای تمامی تحلیلگران و معاملهگران حائز اهمیت است. در این میان، یکی از دادههای مهم اقتصادی، داده GDP یا تولید ناخالص داخلی است. به این ترتیب قصد داریم در این مقاله به موضوع تاثیر GDP در فارکس بپردازیم. موضوعات به شرح زیر است:
- GDP یا تولید ناخالص داخلی چیست ؟
- چرا GDP برای تحلیلگران و معاملهگران بازارهای مالی اهمیت دارد؟
- در GDP چه مولفههایی لحاظ میشوند و نحوه محاسبه آن چگونه است؟
- تاثیر GDP در فارکس چگونه است؟
GDP یا تولید ناخالص داخلی چیست ؟
GDP مخفف عبارت Gross domestic product، به معنای تولید ناخالص داخلی است. این داده بهرهوری اقتصاد یک کشور خصوصا ارزش کالاها و خدمات تولید شده توسط یک کشور را مورد ارزیابی قرار میدهد. به بیانی دیگر، تمامی کالاها و خدمات تولید شده صرف نظر از اینکه داخل همان کشور مورد استفاده قرار گرفته یا به کشورهای دیگر صادر شده در تولید ناخالص داخلی یا GDP لحاظ میشوند.
GDP یا تولید ناخالص داخلی معمولا به صورت درصدی و بر اساس تغییر سه ماهه یا یک ساله بیان میگردد. در حقیقت، این درصد بیانگر درصد رشد است و تقریبا اکثر اقتصاددانان بر این موضوع اتفاق نظر دارند که میزان رشد تولید ناخالص قوی بین ارقام 2 تا 2 درصد است.
چرا GDP برای تحلیلگران ومعاملهگران بازارهای مالی اهمیت دارد؟
GDP یا تولید ناخالص داخلی، یک شاخص یا معیار کلیدی برای توسعه اقتصادی، سلامت و اندازه یک کشور محسوب میشود و تاثیر قابل توجهی بر بازارهای مالی نظیر بازار فارکس دارد. در حقیقت، میزان رشد در اقتصاد بر وضعیت شرکتها، انتخابهای سرمایهگذاری و اینکه کارمندان میتوانند کار پیدا کنند یا خیر، بسیار تاثیرگذار است.
زمانی که GDP افزایش مییابد، گفته میشود که وضعیت اقتصادی در شرایط خوبی به سر میبرد، زیرا شرکتها نیروی کار بیشتری برای شرکت خود جذب میکنند، درنتیجه پیشبینی میشود که اشتغال افزایش بیابد و به تبع آن پول یا نقدینگی بیشتری افراد برای خرج کردن در اختیار خواهند داشت. این موضوع به نوبه خود کسب و کار اضافی ایجاد میکند و چرخه اقتصادی یک کشور را تداوم میبخشد.
برعکس، زمانی که اقتصاد دروضعیت به اصطلاح انقباضی قرار دارد، شرکتها تولید و توسعه را کاهش داده و نیروی کار خود را تعدیل یعنی اخراج میکنند. زمانی که GDP با سرعت کافی رشد نمیکند، منجر به چرخه راکد یا منفی شده و دولتها در این شرایط بیزینسها یا کسب و کارها را به جذب نیروی بیشتر تشویق نمیکنند.
همچنین، زمانی که صحبت از نرخ بهره، مالیات یا سیاستهای تجاری به میان میآید، سیاستگذاران GDP یا تولید ناخالص داخلی را در نظر میگیرند. در واقع، کاری که سیاستگذاران میکنند این است که با ردیابی نرخ رشد کلی، نرخ بیکاری و نرخ تورم در پی آن هستند که ببینند موضع سیاست پولی فعلی همسو و در جهت هدف اولیه است یا اینکه باید موضع سیاست پولی را تغییر بدهند.
- بیشتر بخوانید: شاخص قیمت مسکن در فارکس
- بیشتر بخوانید: وین ریت در فارکس
- بیشتر بخوانید: مارجین آزاد چیست؟
- بیشتر بخوانید: فدرال رزرو و تاثیر بر کنترل تورم
در GDP چه مولفههایی لحاظ میشوند و نحوه محاسبه آن چگونه است؟
در GDP یا تولید ناخالص داخلی چهار مولفه اصلی از قبیل مصرف، سرمایهگذاری، دولت و صادرات خالص لحاظ میشود. این دستهها، هر کدام کانالهای مختلفی را تشکیل میدهند که از طریق آنها تمامی کالاها و خدمات به فروش میرسد. در ادامه قصد داریم هر یک از این مولفهها به صورت جزئی بررسی کنیم:
1_ مصرف
این مولفه شامل تمامی خریدهای اشخاص برای مصرف خود است و شامل کالاهای با دوام و غیر بادوام میگردد. از میان کالاهای غیر بادوام میتوان به غذا و پوشاک اشاره کرد، از میان کالاهای با دوام نیز میتوان به اتومبیل، لوازم خانگی و خدمات ارائه شده توسط کارکنانی نظیر مکانیککارها یا وکلا اشاره نمود.
2_ سرمایهگذاری
این مولفه، خریدهای انجام شده توسط یک واحد تجاری را توصیف میکند و به دو دسته کالاهای ثابت و فهرست اموال تقسیم میگردد. کالاهای ثابت به هر چیزی که توسط یک شرکت نظیر املاک، حقوق ثبت اختراع، ماشین آلات و حتی حقوق کارمندان خریداری میشود، گفته میشود همه کالاهای ثابت به غیر از املاک مستهلک میشوند. از سوی دیگر، فهرست اموال به تمام کالاهای تولید شده توسط یک شرکت اشاره دارد که فروخته نشده است، این اموال در ارزش یک تجارت لحاظ میشوند زیرا در نهایت در آینده موجب کسب درآمد میشوند.
3_ دولت
منظور از این مولفه در ارزیابی GDP، هزینههای ایجاد شده توسط یک دولت نظیر پرداخت هزینههای کارگران ساختمانی، هزینههای نظامی و زیر ساختی است. از آنجاییکه این موارد به عنوان کالاها و خدمات تولید شده در کشور تلقی میشوند، از این رو، هزینههای آنها در محاسبه GDP یا تولید ناخالص داخلی لحاظ میشوند. هزینههای زیر ساختی گاهی به عنوان سرمایهگذاری دولتی شناخته میشود.
4_ صادرات خالص
صادرات خالص به تمام کالاها و خدماتی اشاره دارد که در داخل کشور تولید و تهیه شدهاند، اما به کشورهای دیگر فروخته میشوند. وارد خالص از طریق کسر هزینههای واردات از سود صادرات محاسبه میشود. از سویی دیگر، واردات در داخل کشور تولید نمیشود، به همین دلیل هزینههای این کالاهای وارداتی و خدمات بین المللی از تولید ناخالص داخلی GDP کسر میشود، زیرا هزینهای که بابت آنها پرداخت شده است، از اقتصاد آن کشور خارج میشود.
برای محاسبه GDP ترکیبی از مولفههایی که در بالا شرح داده شد اعم از مصرف، سرمایهگذاری، دولت و صادرات خالص، لحاظ میشود. GDP توسط آژانس آمار ملی هر کشور مورد محاسبه قرار میگیرد، اما سازمانهای مستقل نیز داده GDP یا تولید ناخالص داخلی را گزارش میکنند.
حال سوال پیش میآید که چه مواری در محاسبه GDP لحاظ نمیشوند؟
تعدادی از معاملات بسیار مهم وجود دارد که در GDP یا تولید ناخالص داخلی لحاظ نمیشوند. برای مثال، واردات، برخی مالیاتها و سوبسید یا یارانههای دولتی در محاسبه GDP لحاظ نمیشوند. برای مثال، واردات در تولید ناخالص داخلی گنجانده نمیشود، زیرا این گونه معاملات موجب خروج پول از کشور است و این گونه کالاها در خارج از کشور تهیه شدهاند. همچنین کالاها و خدمات تولید شده توسط خارجیها در داخل کشور نیز از GDP مستثنی میشوند، اما در تولید ناخالص ملی GNP، ارزش تمامی کالاها و خدمات تولید شده توسط یک کشور، لحاظ میگردند. معمولا تفاوت زیادی بین این دو رقم وجود ندارد.
مالیاتهای جمعآوری شده توسط مشاغل مانند مالیات بر فروش نیز در GDP لحاظ نمیشوند، زیرا درآمدی برای مشاغل محسوب نمیگردند. در عوض انتظار میرود که این گونه مالیاتها در آینده در مخارج دولت گنجانده شود.
تاثیر GDP در فارکس چگونه است؟
انتشار دادههای اقتصادی کلیدی نظیر GDP یا تولید ناخالص داخلی برای تریدرها در فارکس بسیار اهمیت دارد. داده GDP هم جز آن دسته از دادههایی است که تاثیر بسیار قابل توجهی بر بازار فارکس دارد. به بیانی دیگر، زمانی که داده GDP منتشر میشود، بازارها حرکات بزرگ و قابل توجهی معمولا دارند و میزان نوسانات نیز با توجه به تفاوت میان نتیجه واقعی داده با پیشبینی آن متغیر است،به این معنا که هر چه نتیجه واقعی داده یا میزان پیشبینی آن متفاوت باشد، بازار فارکس نیز نوسانات بزرگی را تجربه خواهد نمود.
این نکته را هم درنظر داشته باشید که عوامل و فاکتورهای بسیاری نیز هستند که بر روی تاثیر گزارش داده بر روی یک ارز یا جفت ارز تاثیر میگذارند. از این رو، انتظار نداشته باشید که هر زمان نتیجه واقعی با پیشبینی تفاوت داشت، بازار نوسانات زیادی را به همراه داشته باشد.
GDP یا تولید ناخالص داخلی نشاندهنده گسترش یا توسعه در یک اقتصاد مولد است و در یک اقتصاد ضعیف نشاندهنده کاهش است. درنتیجه، شما به عنوان فعال در بازارهای مالی یا به عنوان تریدر در بازار فارکس، باید به دنبال GDP قویتر یا میزان رشد بیشتر باشید با این امید که تغییرات نرخ بهره از این قضیه پیروی کند.
زمانیکه یک اقتصاد با سرعتی سالم رشد میکند، مزایای بسیاری برای مصرفکنندگان دارد، چرا که شانس هزینهکردن یا خرج نقدینگی و توسعه را افزایش میدهد. بنابراین، زمانی که خرج یا هزینه کردن افزایش مییابد، منجر به قیمتهای بالاتر میگردد، زمانی که چنین وضعیتی پیش بیاید بانکهای مرکزی تلاش میکنند با افزایش نرخ بهره آن را کنترل کنند.
یک نکته کلیدی که باید به آن توجه کنید این است که رشد مثبت همواره برای اقتصاد سودمند است، اما نه هنگامیکه رقم نهایی GDP پایینتر باشد. از این رو به عنوان یک تریدر باید به جای تمرکز به بر دادههای خاص، به ارقام تولید ناخالص داخلی در ابعاد گستردهتر توجه داشته باشید. به طور کلی در بازار فارکس یا جفت ارزها میتوان انتظار سه واکنش در نتیجه انتشار داده GDP داشت که در ادامه برایتان شرح خواهیم داد.
میزان GDP کمتر از حد انتظار
اگر میزان تولید ناخالص داخلی یا GDP کمتر از حد انتظار باشد، برای مثال اگر میزان GDP در کشور ایالات متحده کمتر از حد انتظار باشد، نشاندهنده رکود اقتصادی بوده، در نتیجه احتمال افزایش نرخ بهره توسط بانک مرکزی به حداقل میرسد. در نهایت منجر به کاهش جذابیت یا ارزش کلی دلار و داراییهای مبتنی بر دلار میگردد. هر چه داده GDP در مقایسه با پیشبینی کاهش بیشتری داشته باشد، ارزش ارز مورد نظر بیشتر کاهش مییابد.
میزان GDP مطابق با حد انتظار
زمانیکه میزان داده GDP مطابق با انتظارات باشد، نیاز به توجه بیشتری از سوی معاملهگر فارکس دارد. به این ترتیب نیاز است که معاملهگر داده را با ارقام سه ماه قبل یا یک سال قبل مقایسه کند تا بتواند موقعیت اقتصادی ارز را بهتر درک کند. در این حالت، حرکت قیمت احتمالا به صورت ترکیبی یعنی نصف صعودی و نصف دیگر نزولی خواهد بود، زیرا بازار به زمان نیاز دارد تا وضعیت و مشخصات گزارش کاملا مفهوم گردد.
میزان GDP بالاتر از حد انتظار
اگر میزان GDP یا تولید ناخالص داخلی بالاتر از حد انتظار باشد، باعث تقویت ارز مورد نظر میگردد. برای مثال اگر میزان تولید ناخالص داخلی در کشور ایالات متحده بالاتر از حد انتظارات یا پیشبینی منتشر شود، به نفع دلار خواهد بود و باعث افزایش ارزش ارز در برابر سایر ارزها میگردد. هر چه رشد تولید ناخالص داخلی یا GDP قویتر باشد، ارزش دلار نیز بیشتر میشود.
حال شما به عنوان یک تریدر با توجه به استراتژی معاملاتی و جفت ارزهایی که در بازار فارکس معامله میکنید باید این داده را زیر نظر داشته باشید و در تصمیمات خود آن را اعمال کنید. برای مثال فرض کنید تریدر در جفت ارزهایی نظیر GBPUSD یا EURUSD معامله میکند، در این حالت تریدر باید داده GDP مربوط به ارزهای مربوطه را زیر نظر داشته باشد تا بتواند یک دید کلی در مورد اقتصاد کشورهای مورد نظر و به تبع آن از وضعیت ارزها داشته باشد.
- بیشتر بخوانید: استراتژی کانال رگرسیون
- بیشتر بخوانید: شاخص قیمت مصرفکننده چیست؟
- بیشتر بخوانید: دارایی امن
- بیشتر بخوانید: بازیگران بازار فارکس کدامند؟
مثالی از تاثیر GDP در فارکس
بیابید با یک مثال نحوه تاثیر GDP در فارکس را بهتر درک کنیم. دفتر تحلیل اقتصادی ایالات متحده نتایج تولید ناخالص داخلی یا GDP را در سه ماهه چهارم در تاریخ 28 ژانویه منتشر کرد. در حقیقت، در سه ماهه چهارم سال 2020 با میزان سالانه 0.4 درصد افزایش داشت.
حال به نمودار بالا توجه کنید، در این نمودار چارت قیمتی جفت ارز یورودلار EURUSD را مشاهده میکنید که پس از انتشار گزارش روند نزولی در پیش گرفته و با کف و سقفهای پایینتر دارای یک روند نزولی بوده است، علت این امر آن است که سرمایهگذاران پس از انتشار این گزارش، متوجه قوی شدن ارز دلار شده و آن را خریداری نمودند و به این ترتیب ما شاهد روند نزولی در جفت ارز EURUSD بودهایم.
کلام آخر
تولید ناخالص داخلی یا GDP یکی از دادههای بسیار مهم اقتصادی است که تحلیل و ارزیابی آن برای درک بهتر بازار فارکس برای هر تریدری از ضروریات است، زیرا این داده وضعیت اقتصادی یک کشور را نشان میدهد که این موضوع بر ارزش ارز مورد نظر و به تبع آن بازار فارکس تاثیر میگذارد