احتمالا تا به امروز کلمه حباب به گوش‌تان خورده است. حباب در واقع یک واژه مربوط به علم اقتصاد است که به شرایط خاصی از یک فضا که در آن فعالیت اقتصادی صورت می‌گیرد اشاره دارد؛ فضایی مانند بازارهای مالی و غیره. بازار فارکس نیز به عنوان یکی از بزرگ‌ترین بازارهای مالی جهان که حجم معاملات بالایی دارد، حباب‌های زیادی را تجربه می‌کند. برای اینکه از حباب‌های بازار فارکس در امان باشید، نیاز به دانستن یک‌سری نکات دارید که برخی از این نکات عبارت‌اند از:
- نمونه‌هایی از حباب در فارکس
- چه زمانی حباب شکل می‌گیرد
- عوامل شکل‌گیری حباب در فارکس
- انواع حباب‌های قیمتی در فارکس
دانستن موارد بالا در کنار مفهوم فارکس به شما کمک می‌کند تا اولا بتوانید حباب‌ها را به‌خوبی تشخیص دهید و همچنین اینکه رفتار مناسبی در مقابل‌شان داشته باشید تا از سرمایه‌تان محافظت شود. در صورتی‌که مشتاق به‌کسب اطلاعات بیشتر درباره حباب در فارکس هستید، تا انتهای این نوشته همراه ما باشید.
حباب اقتصادی چیست؟
همانطور که پیشتر گفته شد، حباب یک مفهوم اقتصادی است و صرفا به بازار فارکس مربوط نمی‌شود و از این رو، بهتر است پیش از تعریف حباب در فارکس، خود مفهوم حباب اقتصادی را تعریف کنیم. حباب اقتصادی یکی از مفاهیم عمومی اقتصاد است که به جهش ناگهانی، بدون پشتوانه و غیر منطقی ارزش یک بازار، یک محصول یا ارز خاص، یک بستر اقتصادی یا هر چیز دیگری که به بخش یا کل جامعه مربوط است اشاره دارد.
زمانی‌که یک حباب اقتصادی به وجود می‌آید، ارزش یک چیز رشد بسیار زیادی می‌کند به صورتی‌که امکان ادامه این روند وجود ندارد و در مدت زمان کوتاهی، رشد متوقف خواهد شد. از آنجا که در این شرایط افزایش تقاضا سریع‌تر از رشد عرضه است، در نهایت حباب باعث ایجاد تورم و آسیب رسیدن به وضعیت اقتصادی می‌شود.
به تعبیر رابرت شیلر، حباب قیمتی ناشی از تفکر و تصمیم غیرمنطقی افراد در مورد خرید یک نوع کالا در قیمت‌های بالا و اعتقاد آنها به کسب سود از آن کالا در سطوح بالاتر قیمتی است.
حباب در فارکس چیست؟
بازار فارکس یکی از بزرگ‌ترین بازارهای مالی جهان است و بدون شک در این بازار نیز حباب‌های مختلف به وجود می‌آیند. حباب در فارکس زمانی ایجاد می‌شود که یک جفت ارز یا یک دارایی خاص، به طور قابل توجهی بیشتر از میزان ارزش واقعی آن جفت ارز یا دارایی بشود. زمانی‌که حباب در بازار فارکس شکل می‌گیرد، حال به هر دلیلی، ظاهرا فرصت‌های زیادی برای معامله‌گران ایجاد می‌شود اما این فقط ظاهر ماجرا است.
حباب‌ها در طولانی‌مدت می‌ترکند و باعث ایجاد ضررهای بعضا سنگین برای افراد می‌شوند. تمامی حباب‌ها ناپایدار هستند و دیر یا زود خواهد ترکید و دقیقا به همین واسطه نیاز است تا بتوانید حباب‌ها را به‌خوبی بشناسید تا در صورت بروز این شرایط عملکرد مناسبی داشته باشید.
ایجاد حباب در فارکس بسیار رایج است و نیازی نیست که خیلی نگران آن باشید. در صورتی‌که توانایی شناخت این حباب‌ها را داشته باشید و بدانید که در مقابل آنها چگونه باید رفتار کنید، می‌توانید بدون هیچ مشکلی آنها را پشت سر بگذارید.
این مقالات نیز می‌تواند برای شما مفید باشد: تاثیر مداخله بانک‌های مرکزی بر بازار فارکس چیست؟ و اثر مالکیت در فارکس
چه عواملی باعث ایجاد حباب در فارکس می‌شود؟
از آنجا که بازار فارکس بازار بزرگی است و امروزه از سراسر دنیا افراد زیادی در آن فعالیت می‌کنند، در نتیجه عوامل زیادی نیز وجود دارند که بتوانند در این بازار حباب ایجاد کنند. اولین قدم برای اینکه بتوانید حباب‌ها را بشناسید، این است که بتوانید عوامل ایجاد حباب‌ها را به‌خوبی بشناسید. مهم‌ترین عوامل تشکیل حباب‌ها در بازار فارکس به‌شرح زیر هستند.
1_ اخبار؛ مهم‌ترین عامل ایجاد حباب در بازار فارکس
امروزه با توجه به همه‌گیری شبکه‌های اجتماعی و ارتباطات جمعی، عملا می‌توان گفت که اهمیتی ندارد که یک خبر چقدر درست یا غلط باشد؛ همین که یک خبر به‌شکل گسترده‌ای پخش شده باشد می‌تواند تاثیر زیادی از خود به‌جای بگذارد. اخبار و صدالبته تحلیل‌هایی که درباره خبر‌ها بیرون می‌آید یکی از مهم‌ترین عوامل ایجاد حباب نه‌تنها در بازار فارکس بلکه در تمام جهان هستند.
به‌عنوان مثال، اخبار و تحلیل‌هایی که در دوران شیوع ویروس کرونا پخش می‌شد را به‌خاطر بیاورید؛ بسیاری از خبرگزاری‌های حتی معتبر، خبر‌های خنده‌داری را درباره آخرالزمان یا نابودی تمدن بشری به‌واسطه این ویروس نشر می‌دادند و همین امر باعث شد تا افراد به فروشگاه‌های مواد غذایی هجوم برده و تا جایی که می‌توانند، خرید کنند که همین امر یک حباب بزرگ را در صنعت مواد غذایی به وجود آورد!
خوشبختانه بازار فارکس یک بازار با ثبات است و هر خبر کوچکی نمی‌تواند باعث ایجاد حباب در آن شود؛ درست برعکس بازار ارز‌های دیجیتال. البته لازم به‌ذکر است که ممکن است برخی اخبار، یک‌سری نوسان‌هایی را در بازار ایجاد کنند اما باید بدانید که هر نوسانی حباب نیست و نباید بیش از اندازه حساس باشید. دقیقا به همین خاطر است که می‌گوییم یک فعال بازارهای مالی، اولا باید خودتان پیگیر اخبار مهم بین‌المللی باشید و همچنین توانایی تحلیل و راستی‌آزمایی اخبار را نیز داشته باشد.
2_ هیجانات کاربران
در بازار فارکس بیش از اینکه فرمول‌ها و اعداد مهم باشند، احساسات کاربران اهمیت دارد! باید بدانید که بازار فارکس یک بازار غیر متمرکز است به این معنی که هیچ شخص، نهاد یا سازمانی در جهان این بازار را کنترل نمی‌کند و این خرد جمعی فعالان فارکس است که همه چیز را تعیین می‌کند. این شرایط مزایای زیادی دارد اما در مقابل، یک ایراد بسیار بزرگ هم دارد و آن هم این است که ریسک تصمیمات هیجانی در آن بسیار بالا است.
این اتفاق بسیار رایج است که بدون هیچ دلیل یا پشتوانه خاصی، قیمت یک دارایی در بازار فارکس صرفا به‌واسطه هیجان خریداران به‌شکل غیرمنطقی افزایش پیدا کرده و در نتیجه حباب ایجاد شود.
3_ اتفاقات غیرمنتظره
بازار فارکس بازار دارایی‌ها است و هر دارایی نیز از عوامل مختلفی تاثیر می‌گیرد. به‌عنوان مثال فرض کنید که یکی از شرکت‌های فعال در حوزه تکنولوژی، با ارائه یک محصول خاص یک انقلاب در دنیای تکنولوژی به وجود بیاورد. در این شرایط، بدون شک تعداد زیادی از فعالان بازار برای خرید سهام این شرکت تلاش می‌کنند و در نتیجه حباب ایجاد می‌شود. شرایط مشابه با هر اتفاق بزرگ و غیر منتظره دیگری مانند جنگ، تغییر نظام‌های سیاسی – اقتصادی و بسیاری موارد دیگر ممکن است.
4_ مداخلات خارجی
همانطور که گفته شد، بازار فارکس یک بازار غیر متمرکز است اما این گفته به این معنی نیست که هیچ نهاد یا ارگانی نمی‌تواند در این بازار دخالت کند. کشورهای دارای سهم زیاد از معاملات فارکس، بانک جهانی و حتی نهاد‌های غیر رسمی نیز می‌توانند با انجام دخالت‌های مستقیم و غیر مستقیم باعث ایجاد حباب در بازار شوند.
شناسایی حباب‌ها در فارکس
بازار فارکس مانند هر بازار مالی دیگری نوساناتی را تجربه می‌کند حال چه به‌شکل طبیعی و چه با دخالت عوامل خارجی اما همانطور که پیشتر گفته شد، هر نوسانی حباب نیست. برای اینکه بتوانید به‌خوبی حباب‌ها را شناسایی کرده و از آنها دور بماند، باید نشانه‌های ایجاد حباب‌ها را بررسی کنید که در ادامه این نشانه‌ها را بررسی کرده‌ایم.
1_ تفاوت قابل توجه قیمت، با اخبار و تحلیل‌ها
واضح‌ترین نشانه حباب در بازار فارکس این است که قیمت‌های واقعی موجود در بازار، نه با اخبار، نه با تحلیل‌های شخصی و نه با تحلیل‌های سازمانی هم خوانی ندارند! به‌عبارت دیگر، بازار با هیچ منطقی جلو نمی‌رود و عملا امکان اعمال تحلیل در آن وجود ندارد.
به‌عنوان مثال، مراسم معارفه سایبرتراک تسلا را به خاطر بیاورید و نمایشی که ایلان ماسک با شکستن شیشه‌های این اتومبیل به راه انداخت! در آن برهه زمانی، تحلیلات مثبت و منفی زیادی نسبت به این خودرو وجود داشتند و در نهایت، این شرایط باعث شد تا سهام شرکت تسلا دچار حباب شود؛ حبابی که خیلی هم زود ترکید!
2_ ورود ناگهانی افراد زیادی به بازار
ورود ناگهانی افراد زیادی به بازار هم نشانه‌ای از ایجاد حباب است و هم عامل آن! درچند سال گذشته با وایرال شدن یک سبک جدید از ویدیو‌ها در فضای مجازی که افراد را به سمت انجام معاملات در بازارهای مالی و در نهایت ثروت‌مند شدن راهنمایی می‌کرد، باعث شد تا افراد زیادی بدون اینکه دانش یا مهارتی در زمینه بازارهای مالی داشته باشند، به این سمت روانه شدند و همین امر، حباب‌های زیادی به وجود آورد.
به‌شکل کلی، هر جا دیدید که تعداد زیادی معاملهگر به‌یکباره به‌سمت بازار آمدند، بدانید که به‌دنبال حدس و گمان‌های بی‌پایه و حباب‌های ایجاد شده هستند و خیلی زود هم از بازار بیرون خواهند رفت.
3_ نشانه‌گذاری ویژه
نشانه‌گذاری ویژه یک سهام یا دارایی خاص، ناشی از اخبار جهت‌دار است که معمولا از طرف کمپانی‌های بزرگ منتشر می‌شود. به‌عنوان مثال، چند سال پیش که تازه تکنولوژی واقعیت مجازی وارد بازار شده بود را به‌خاطر بیاورید؛ ادعا می‌شد که تمام تمدن بشری قرار است تغییر کند و به‌زودی دنیای واقعیت مجازی جای دنیای واقعی را خواهد گرفت.
اما امروز که این تکنولوژی همه‌گیر شده می‌دانیم که اینگونه نیست. به‌شکل کلی هر زمان که اخباری مبنی بر عوض شدن دنیا، نابود شدن دنیا یا سایر موارد مشابه دیدید، بدانید که این اخبار جهت‌دار هستند و می‌توان آنها را به‌عنوان نشانه‌های وجود حباب در بازار درنظر گرفت.
4_ افزایش غیر منطقی حجم معاملات
یکی از مهم‌ترین نشانه‌های حباب در فارکس که می‌توانید در بازار ببینید، افزایش غیر منطقی حجم معاملات یک دارایی خاص یا کل بازار است. البته ممکن است که حجم معاملات بازار یا یک دارایی به برخی دلایل ناگهانی افزایش یابد اما در صورتی‌که این افزایش خارج از منطق بود، می‌توان آن را نشانه‌ای از وجود حباب در نظر گرفت.
چگونه از حباب‌های بازار فارکس در امان بمانیم؟
بر خلاف چیزی که فکر می‌کنید، در امان ماندن از حباب‌ها در بازار فارکس بسیار سخت است چراکه این حباب‌ها می‌توانند بسیار وسوسه‌برانگیز باشند و شما را در دام بیندازند. برای اینکه از این حباب‌ها دور بمانید، بهترین راهکار برای دور ماندن از حباب‌ها در ادامه بررسی شده‌اند.
1_ دوری از تصمیمات احساسی
بزرگ‌ترین خطر در بازارهای مالی، نه حباب‌ها بکله احساسات و هیجانات خودتان است که باعث می‌شود تا تصمیمات نادرست بگیرید. همانطور که پیشتر نیز گفته شد، حتما باید خودتان پیگیر اخبار باشید و سعی کنید تا بر اساس منطق و حقایق این اخبار را تحلیل کنید و در دام رسانه‌ها نیفتید.
2_ افزایش توانایی مدیریت ریسک
اگر توانایی مدیریت ریسک بالایی داشته باشید، حتی نیازی به شناختن حباب‌ها و وقت گذاشتن برای بررسی و تحلیل آنها ندارید! اگر بتوانید ریسک معاملات خود را به‌خوبی مدیریت کنید، خودبه‌خود از انجام ریسک‌های غیر منطقی که صددرصد به واسطه حباب‌ها ایجاد شده‌اند دوری خواهید کرد. شما به‌عنوان یک معاملهگر باید حدضرر و سود معاملات خود را به‌دقت تعیین کنید، از اهرم مناسب استفاده کنید و مقدار پول کافی را برای معاملات خود در اختیار داشته باشید.
3_ افزایش توانایی تحلیل
زمانی‌که بتوانید به‌خوبی بازار فارکس را تحلیل کنید، بدون شک می‌توانید حباب‌ها را تشخیص دهید و در مقابل آنها رفتار مناسبی داشته باشید.
مراحل ایجاد حباب در بازار فارکس
ایجاد حباب در بازار فارکس یک‌شبه و به یک‌باره نیست و مراحل مختلفی برای ایجاد یک حباب وجود دارد. این مراحل را در ادامه بررسی کرده‌ایم.
- جابه جایی: در این مرحله، تغییراتی در انتظارات مردم درباره ارزش دارایی‌ها رخ می‌دهد. این تغییر در نگرش مردم باعث می‌شود که انتظاراتشان از ارزش دارایی‌ها افزایش یابد.
- رونق: در این مرحله، قیمت‌ها شروع به افزایش می‌کنند و افراد بیشتری به بازار جذب می‌شوند. این افراد با خریداری‌های خود به افزایش قیمت‌ها کمک کرده و این افزایش همچنان ادامه دارد.
- سرخوشی: در این مرحله، به دلیل هیجانی که در مراحل قبلی به‌وجود آمده است، قیمت‌ها همچنان ادامه‌یافته و مردم به خریداری به امید بهره‌برداری از رشد قیمت‌ها تمایل دارند، حتی اگر با ریسک‌های بالای قیمت‌ها همراه باشد.
- سود گرفتن: در این مرحله، به محضی که قیمت به سطح معینی می‌رسد، بیشتر خریداران از بازار خارج می‌شوند. این موجب آغاز فروش به معنای واقعی می‌شود. همچنین، ورود فروشندگان به بازار موجب تعطیلی تدریجی فعالیت تجارت‌ها می‌شود.
- وحشت: در این مرحله، هیجان خرید با ترس از افت قیمت‌ها جایگزین می‌شود. افراد به دنبال فروش آخرین دارایی‌هایشان هستند و این عجله ناگهانی باعث سقوط سریع قیمت‌ها می‌شود.
کلام آخر
بازار فارکس نیز مانند هر بازار مالی دیگری می‌تواند یک بستر برای ایجاد حباب‌ها شود و این امر چیزی نیست که یک معاملهگر روی آن کنترلی داشته باشد. بهترین کاری که معامله‌گران می‌توانند در مقابل حباب‌ها انجام دهند این است که در دام آنها نیفتند و مراقب سرمایه خود باشند که این امر نیازمند این است که بتوانند به‌خوبی حباب‌ها را بشناسند. از این رو ما در این نوشته تمام تلاش خود را به‌کار بستیم تا حباب در فارکس را به‌شکل کامل بررسی کنیم و امید است که مطالب مذکور برای شما مفید بوده باشند.
