بازار ارز که با نام دیگر فارکس نیز شناخته می‌شود، یکی از آسان‌ترین بازارها برای شروع معامله است که با خطرات و ریسک‌های مختلفی همراه است. که مهم‌ترین آنها عبارت اند از :
- نوسانات بالا
- میزان اهرم بالا
- تغییرات غیر منتظره نرخ بهره
- نقدینگی کم
- بروکرها یا تامین‌کنندگان نقدینگی
در ادامه مقاله شما را با تک تک خطرات سرمایه گذاری در فارکس آشنا می‌کنیم و راهکارهای کاهش خطرات سرمایه گذاری در فارکس را نیز بررسی خواهیم کرد.
خطرات سرمایه گذاری در فارکس چیست؟
فارکس بزرگترین بازار معاملاتی در دنیای مالی شناخته می‌شود. روزانه حدود 5 تریلیون دلار پول در آن در گردش است که فراتر از سایر بازارها نظیر سهام و کالا است. همچنین یکی از نقدشونده‌ترین بازارها به شمار می‌رود که امکان خرید و فروش ارز را در هرلحظه ممکن می‌سازد.
به دلیل نقدینگی بسیار بالایی که فارکس دارد، یکی از ساده‌ترین بازارها برای شروع معاملات درنظر گرفته می‌شود. کافی است یک سیستم کامپیوتری یا تلفن همراه که متصل به اینترنت باشد، داشته باشید تا بتوانید خرید و فروش ارزها را انجام دهید. با این وجود، همه چیز به این سادگی نیست که گفته می‌شود، چرا که فعالیت در فارکس با خطرات و ریسک‌های زیادی همراه است.
مهم‌ترین و بزرگترین ریسکی که هر معامله‌گر فارکس با آن مواجه می‌شود، ریسک از دست پول یا سرمایه است، در حالی که هدف تمامی معامله‌گران برای ورود به این بازار کسب درآمد و سود به شمار می‌رود. متاسفانه باید گفت که شرایط مختلف در بازار همه چیز را بر علیه معامله‌گران فارکس تغییر می‌دهد و اکثر آنها را به سمت یک مسیر بازنده سوق می‌دهد.
تمام این عواملی که به عنوان خطرات سرمایه گذاری در فارکس عنوان شد، مانند یک شمشیر دو لبه عمل می‌کنند، به این معنا که به طور همزمان هم برای معامله‌گران مفید و هم خطرناک هستند. به بیانی دیگر، دلیل اصلی سودآوری معاملات در وهله اول این عوامل هستند، اما اگر به شیوه صحیح از آنها استفاده نشود، به عنوان خطرات سرمایه گذاری در فارکس شناخته می‌شوند.
حال وقت آن است که هر یک از این عوامل را به طور جداگانه مورد بررسی قرار دهیم:
1_ نوسانات بالا و غیر منتظره در بازار فارکس
یکی از ویژگی‌های کلیدی هر بازار مالی اعم از فارکس، سهام و کالا، تغییر مداوم قیمت دارایی‌ها است. این تغییر قیمت با نام نوسان (volatility) شناخته می‌شود. از یک سو، نوسانات دلیل اصلی سودآوری معامله‌گران در بازار فارکس است. اگر قیمت یک دارایی ثابت و بدون تغییر بود، آیا خرید آن دارایی سودی برای شما داشت؟ قطعا خیر. تمام هدف یک معامله این است که یک اوراق بهادار را با قیمت پایین‌تری خریداری کنید و زمانی که قیمت افزایش داشت آن را بفروشید و سود کسب کنید؛ درحالی که بدون نوسانات این امر ممکن نبود.
از سوی دیگر، تغییر در قیمت یک جفت ارز یا دارایی می‌تواند باعث ضرر معامله‌گران شود. معامله‌گران یک دارایی را در قیمت مشخصی خریداری می‌کنند و انتظار دارند قیمت افزایش بیابد و سود کسب کنند، در حالی که، بازار به راحتی می‌تواند خلاف انتظار آنها پیش برود؛ یعنی قیمت دارایی مورد نظر کاهش بیابد و آنها از این کاهش متضرر شوند.
اگر نوسانات بازار فارکس بسیار شدید باشد، خطرات سرمایه گذاری در فارکس نیز بیشتر می‌شود؛ اگر اینطور باشد، ضرری که یک معامله‌گر از خرید یک دارایی متحمل می‌شود، به مراتب بسیار بیشتر از شرایط عادی و نرمال است. نوسانات شدید می‌تواند ناشی از اخبار ناگهانی سیاسی و اقتصادی باشد که تاثیر بسیار زیادی بر بازار دارند. از این رو، معامله‌گران همواره باید در انتخاب حجم پوزیشن معاملاتی خود محتاط باشند و پوزیشن‌های معاملاتی با حجم زیاد باز نکنند.
2_ اهرم بالا
اهرم یکی از ویژگی‌های ذاتی فارکس است. اکثر کارگزاری‌ها یا بروکرهای فارکس امکان انجام معامله با اهرم را به کاربران خود ارائه می‌دهند تا کنترل پوزیشن‌های معاملاتی با حجم بالا برای آنها آسان شود. برای مثال اگر یک معامله‌گر بخواهد یک معامله‌ای با حجم 100000 دلار باز کند و میزان اهرم معاملاتی او 1:200 باشد، معامله‌گر با کمک اهرم به جای 100000 دلار با 500 دلار پوزیشن مورد نظر را باز می‌کند.
با این وجود، باید بگوییم اهرم نیز مانند یک شمشیر دو لبه عمل می‌کند؛ چرا که به همان اندازه که سود را افزایش می‌دهد، احتمال ضرر را نیز بیشتر می‌کند. برای مثال فرض کنید که معامله‌گر با ضرری 5 پیپی وارد یک معامله با حجم 500 دلار شده است، در این حالت معامله‌گر تنها 25 سنت ضرر خواهد کرد، اما اگر از اهرم 1:200 استفاده می‌نمود، از این پوزیشن 50 دلار ضرر می‌کرد.
به طور خلاصه، استفاده از اهرم هم می‌تواند سودمند و هم خطرناک باشد. از این رو، در انتخاب میزان اهرم معاملاتی محتاط باشید و بهترین میزان اهرم معاملاتی را برای خود انتخاب کنید.
- بیشتر بخوانید: اهرم در فارکس چیست؟
3_ تغییرات غیر منتظره نرخ بهره
نرخ بهره یکی دیگر از ویژگی‌های کلیدی بازار ارز به شمار می‌رود. نرخ بهره به زبان ساده، درصد سودی است که افراد و موسسات بابت قرض دادن یا وام دادن پول خود به دیگران می‌گیرند. همچنین تاثیر بسیار زیادی بر بازار ارز دارد و یکی از خطرات سرمایه گذاری در فارکس به شمار می‌رود.
اگر بانک مرکزی یک کشور خاص تصمیم بگیرد، نرخ بهره را افزایش دهد، به طور خودکار تقاضا برای ارز آن کشور افزایش می‌یابد، درنتیجه کسانی که می‌خواهند در آن ارز سپرده‌گذاری یا سرمایه‌گذاری داشته باشند، باید هزینه بیشتری پرداخت کنند. با افزایش نرخ بهره، ارز آن کشور تقویت می‌شود و در برابر سایر ارزها افزایش می‌یابد.
برعکس، اگر بانک مرکزی تصمیم بگیرد نرخ بهره را کاهش دهد، تقاضا برای ارز آن کشور کاهش می‌یابد، در نتیجه کسانی که می‌خواهند در ارز مورد نظر سرمایه‌گذاری یا سپرده‌گذاری کنند، هزینه کمتری بابت آن پرداخت می‌کنند. از این رو، قیمت ارز مورد نظر در برابر سایر ارزها کاهش پیدا می‌کند.
بزرگترین ریسک مرتبط با نرخ بهره، تغییر غیر منتظره آن است. گاهی اوقات، بانک‌های مرکزی به طور ناگهانی و غیر منتظره، نرخ بهره را کاهش یا افزایش می‌دهند، که این امر بر نرخ ارز تاثیر می‌گذارد و مخالف منافع معامله‌گران به شمار می‌رود.
- بیشتر بخوانید: تاثیر نرخ بهره بر فارکس
4_ نقدینگی پایین
همان طور که گفته شد، بازار فارکس نقدشونده‌ترین بازار مالی محسوب می‌شود، زیرا همیشه افرادی هستند که آماده خرید و فروش ارز هستند. همچنین باید گفت که افراد تاثیر بسیار کمی بر قیمت کلی یک دارایی دارند زیرا این بازار بسیار بزرگ و وسیع است.
با این حال، زمان‌هایی در بازار فارکس وجود دارد که میزان نقدینگی ممکن است در سطح پایینی باشد، که این موضوع یکی دیگر از خطرات سرمایه گذاری در فارکس است. سطح پایین نقدینگی معمولا در تعطیلات بانکی، تعطیلات آخر هفته یا در زمان بحران‌های مالی اتفاق می‌افتد. زمانی که بازار نقدینگی کمی دارد، بروکرها میزان اسپرد را افزایش می‌دهند و همان طور که می‌دانید افزایش اسپرد سبب افزایش هزینه وکاهش سود دریافتی شما از معاملات می‌گردد.
5_ بروکرها یا کارگزاری‌های فارکس
هنگام ورود به بازار فارکس یا هر بازار دیگری، یکی از اولین اقداماتی که باید هر معامله‌گری انجام دهد، یافتن بروکر یا کارگزاری است. بروکر یا کارگزاری فارکس، ابزارها و شاخص‌های مختلفی را در اختیار معامله‌گران قرار می‌دهند که برای انجام معاملات ضروری هستند. علاوه بر این، بروکرها، معامله‌گران را به تامین‌کنندگان نقدینگی متصل می‌کنند.
یکی از خطرات سرمایه گذاری در فارکس، بروکرها یا تامین‌کنندگان نقدینگی هستند که ممکن است بر اساس تعهدات خود عمل نکنند. مثلا ممکن است معامله‌گر نتواند سود دریافتی خود را از انجام معاملات از حساب برداشت کند و بروکر از پرداخت آن اجتناب کند.
دلایل مختلفی برای عدم پرداخت سود به معامله‌گر ممکن است وجود داشته باشد. یکی از این دلایل می‌تواند ورشکستگی یا بحران مالی بروکر مورد نظر باشد، در این صورت بروکر به دلیل عدم توان مالی نمی‌تواند سود معامله‌گر را پرداخت کند. مواردی نیز وجود دارد که به دلیل نبود سازمان یا نهاد نظارتی، بروکر هیچ تعهدی در قبال پرداخت سود معامله‌گر ندارد.
بنابراین، بروکری انتخاب کنید که دارای اعتبار در سطح جهانی باشد؛ به این معنا که از لحاظ مالی دارای استانداردهای بالایی باشد و زمانی که تامین‌کنندگان نقدینگی قادر به پرداخت سود شما نبودند، بروکر به اندازه کافی ذخایر مالی داشته باشد تا بتواند سود شما را پرداخت نماید.
راهکارهای کاهش خطرات سرمایه گذاری در فارکس
معامله‌گران برای حذف یا کاهش خطرات سرمایه گذاری در فارکس از تکنیک‌های مختلفی استفاده می‌کنند. مدیریت ریسک، کلید موفقیت در فارکس است. حال سوال اصلی اینجا است که مدیریت ریسک شامل چه مواردی می‌شود؟ در ادامه به این مبحث می‌پردازیم.
1_ خطر نوسانات بالا
به منظور مقابله با خطرات مربوط به افزایش نوسانات، معامله‌گران از اندیکاتورهای نوسان بهره می‌برند تا شروع نوسانات بالا را در همان ابتدا تشخیص دهند و قبل از این که سرمایه خود را از دست بدهند اقداماتی انجام دهند. دو روش عمده برای مقابله با نوسانات بالا وجود دارد یکی حد ضرر و دیگری هج کردن که با نام پوشش ریسک نیز شناخته می‌شود.
2_ خطر اهرم بالا و افزایش زیان
برای مقابله با خطرات ناشی از اهرم بالا، داشتن نظم معامله‌گری بیش از پیش برای معامله‌گر مهم می‌شود. اغلب معامله‌گران زمانی که سرمایه خود را از دست می‌دهند، در صدد آن هستند که در اسرع وقت این پول را بازگردانند و درنتیجه با معامله بعدی برای انتقام از بازار و جبران ضرر به دام می افتند.
از این رو، مهم است که قوانین واضح و مشخصی برای حجم پوزیشن هر معامله داشته باشید و هرگز بیش از میزان از پیش معین شده در هر معامله ریسک نکنید. بسیاری از معامله‌گران برای خود میزان ضرر روزانه مشخص می‌کنند؛ برای مثال تعیین می‌کنند روزانه بیش از 2 درصد ضرر نداشته باشند و اگر بیش از این میزان متحمل ضرر شدند، دیگر معامله جدیدی طی آن روز انجام نمی‌دهند.
راهکار دیگر این است که از اهرم‌های بالا استفاده نکنید. برای مثال زمانی که می‌خواهید در بروکر یک حساب تجاری افتتاح کنید، میزان اهرمی چون 1:50 یا 1:100 را برای حساب خود انتخاب کنید.
3_ خطر تغییر ناگهانی نرخ بهره
همان گونه که گفته شد، رویدادهای سیاسی و اقتصادی می‌توانند سبب نوسانات بالا شوند، این امر ممکن است سبب تغییر ناگهانی نرخ بهره شود و درنهایت معامله‌گران ممکن است متضرر شوند. برای کاهش این قبیل ریسک ها دو راهکار اصلی وجود دارد:
- یک این که معامله‌گر از هج کردن یا پوشش ریسک بهره ببرد. (هج یا پوشش ریسک یک نوع مدیریت ریسک است.)
- راهکار دوم این است که معامله‌گران از باز کردن پوزیشن معاملاتی حین و قبل رویدادها و اخبار مهم سیاسی و اقتصادی اجتناب کنند.
- بیشتر بخوانید: هج در فارکس چیست؟
4_ خطر نقدینگی کم و اسپرد بالا
برای جلوگیری از نقدینگی پایین در بازار فارکس، اغلب معامله‌گران برای معامله سشن‌های لندن و نیویورک را انتخاب می‌کنند؛ چرا که حجم معاملات در این سشن‌ها از دیگر سشن‌ها بالاتر است و یا به بیانی دیگر نقدشونده‌تر هستند، درنتیجه فرصت‌های معاملاتی نیز بیشتر می‌شود.
از طرفی برای محدود کردن هزینه‌های مربوط به اسپرد، بسیاری از معامله‌گران در بازار فارکس، جفت ارزهایی را انتخاب می‌کنند که نقدشوندگی بالاتری نسبت به بقیه جفت ارزها داشته باشند. از بین جفت ارزها، جفت ارزهای اصلی نقدشونده‌ترین جفت ارزها محسوب می‌شوند. جفت ارزهای غیر معمول کم‌ترین نقدشوندگی و جفت ارزهای فرعی بین این دو گروه جفت ارز قرار می‌گیرند؛ به این معنا که از نظر نقدشوندگی در سطح متوسطی قرار دارند.
(جفت ارزهای اصلی، جفت ارزهایی هستند که یک طرف آنها دلار آمریکا باشد برای مثال EURUSD)
- بیشتر بخوانید: همبستگی بین جفت ارزها
5_ خطر عدم پرداخت سود توسط بروکر
برای جلوگیری از چنین خطراتی، بهتر است کارگزاری یا بروکرهایی انتخاب کنید که توسط نهادها یا سازمانهای نظارتی رگوله شده باشند. علاوه بر این، مطمئن شوید که بروکر مورد نظر همیشه از کاربران خود حمایت می‌کند و همواره سفارشات را مستقیما به بازار ارسال می‌کند.
کلام آخر
یکی از مهم‌ترین و بزرگترین خطرات سرمایه گذاری در فارکس، از دست سرمایه یا پول است؛ در حالی که عده کثیری با هدف کسب درآمد پا به دنیای بزرگ فارکس می‌گذارند. از دیگر خطرات سرمایه گذاری در فارکس می‌توان به اهرم بالا، تغییر ناگهانی نرخ بهره، عدم پرداخت سود توسط بروکر اشاره کرد. برای این که این خطرات را حذف و یا به حداقل برسانید، محتاط عمل کنید و همواره برای خود برنامه معاملاتی شامل استراتژی‌های مربوط به مدیریت ریسک داشته باشید.
منابع:
