برای موفقیت در فارکس، تریدر باید به طور پیوسته اخبار و دادههای مهم اقتصادی را زیر نظر داشته باشد و به تحلیل آنها و تاثیری که بر مارکت دارند، بپردازد. یکی از این دادههای کلیدی شاخص PMI است که در این مقاله قصد داریم آن را به طور کامل مورد بررسی قرار دهیم. موضوعاتی که در این مقاله در مورد آنها صحبت میکنیم، به شرح زیر است:
- شاخص PMI چیست و چه کاربردی دارد؟
- شاخص PMI چگونه محاسبه میشود؟
- چرا شاخص PMI برای تریدرها در بازارهای مالی مهم است؟
- چگونه معاملهگران میتوانند از شاخص PMI در فارکس بهره ببرند؟
- مزایا و معایب شاخص PMI چیست؟
شاخص PMI چیست و چه کاربردی دارد؟
شاخص PMI یکی از دادههای مهم اقتصادی است که توسط شرکت HIS MARKIT تهیه میشود و نمایانگر وضعیت یک بخش نظیر تولید، خدمات یا ساخت و ساز است. به بیانی دیگر با استفاده از این شاخص میتوان به این پی برد که آیا بخش تولیدی در حال رشد است یا اینکه برعکس دارای رشد بسیار ضعیفی بوده یا رشد آن متوقف شده است. این شاخص به صورت ماهانه منتشر میشود و حاصل نظرسنجیهای تکمیلشده توسط مدیران شرکتهای مختلف از شرکتهای بزرگ تا شرکتهای کوچک در یک بخش منتخب است.
شاخص PMI یا شاخص مدیران تولید purchasing managers’ index، توسط شرکت HIS MARKIT برای بیش از 40 اقتصاد در سراسر دنیا گردآوری شده است. در بازارهای مالی از جمله بازار فارکس، با استفاده از شاخص PMI میتوان به سرعت روندهای بازار و نقاط برگشتی را تشخیص داد. از همین رو، اقتصاددانان، تحلیلگران و مدیران این شاخص را معیاری بسیار نزدیک به واقعیت برای تحلیل وضعیت یک صنعت میدانند. علاوه بر این، با توجه به اهمیتی که بخشهای تولیدی، خدماتی و ساختمانی دارند، اقتصاددانان و مدیران نیز از این شاخص برای ارزیابی و تحلیل عملکرد اقتصاد به عنوان یک کل بهره میبرند.
در همین راستا، یکی از مزیتهایی که شاخص PMI بر داده GDP دارد، این است که دادههای رسمی منتشر شده توسط دولت ممکن است سه ماه از اقتصاد عقب باشند، اما شاخص PMI میتواند برای پیشبینی این آمار و ارقام بعدی بسیار به موقع عمل کند، درنتیجه کاربران با توجه به این شاخص قادر خواهند بود در مورد هزینههای تجارت یا کسب و کار برنامهریزی شده خود، تصمیمات ضروری بگیرند. این شاخص یا شاخصها حتی میتوانند اطلاعاتی در مورد سیاستهای پولی به ویژه تغییرات مربوط به نرخ بهره توسط بانکهای مرکزی از جمله بانک مرکزی انگلیس BOE ارائه کنند.
انتخاب افراد برای شرکت در نظرسنجی، طوری طراحی شده است که تا حد امکان نتایج بسیار نزدیک به واقعیت و دقیق باشند. یکی از مزایای اصلی شاخص PMI این است که نتایج هر ماه، در اولین هفته کاری ماه بعد منتشر میشود، این قضیه باعث میشود که شاخص PMI در میان اولین شاخصهای قابل اعتماد از شرایط حاکم بر بازار قرار گیرد.
- بیشتر بخوانید: شاخص VIX چیست؟
- بیشتر بخوانید: شاخص قیمت مسکن
- بیشتر بخوانید: شاخص قیمت مصرفکننده
شاخص PMI چگونه محاسبه میشود؟
محاسبه PMI خلاصهای از از پاسخ به نظرسنجی است. از آنجایی که شاخص PMI، یک شاخص انتشار است، میزان تغییر متغیرها از معادله خارج میشود. در عوض، نظرسنجی با هدف تعیین روند و میزان گستردگی آن است. بادرنظر گرفتن این موضوع، زمانی که شرکتکنندگان در نظرسنجی در مورد عملکرد هر متغیر در قیاس با عملکرد آن در ماه قبل سوالی مطرح میشود، تنها سه گزینه پیش روی شرکتکننده قرار دارد، به این معنا که شرکتکننده یا پاسخدهنده باید بین سه گزینه اعم از افزایش، کاهش یا بدون تغییر یکی را انتخاب کنند.
بر اساس این پاسخها، شاخص PMI با استفاده از فرمول زیر مورد محاسبه قرار میگیرد:
PMI= ( P1 .1) + ( P2. 0.5) + ( P3 . 0)
- در این فرمول P1 درصدی از شرکتکنندگان در نظرسنجی را نشان میدهد که بهبود شرایط را گزارش کردند.
- P2، درصدی از شرکتکنندگان که گزینه وضعیت ثابت یا بدون تغییر را انتخاب کردند.
- P3، درصدی از شرکتکنندگان را بدتر شدن شرایط را گزارش کردهاند.
نتیجه نهایی بین 0 تا 100 بدست میآید. حال اگر 100 درصد شرکتکنندگان به بهبود شرایط رای بدهند، شاخص PMI 100 بدست میآید. برعکس اگر 100 درصد شرکتکنندگان به گزینه بدتر شدن شرایط رای دهند، شاخص PMI برابر با 0 بدست میآید. همچنین، اگر 100 درصد آنها به گزینه وضعیت ثابت یا بدون تغییر رای دهند، شاخص PMI برابر با عدد 50 بدست میآید که میزا تغییر نیز برابر با 0 است.
در حقیقت، اگر شاخص PMI برابر با عدد 50 بدست بیاید، نشاندهنده آن است که بخش منتخب یا مورد نظر بدون تغییر مانده است یعنی نه در حال رشد بوده و نه در حال ضعیف شدن است. حال هرچه شاخص PMI از این خط پایه دورتر شود، نشاندهنده این است که بخش منتخب با سرعت بالایی یا در حال بهبود بوده یا در حال بدتر شدن است.
شاخص PMI چه مولفههایی را اندازهگیری میکند؟
همانگونه که اشاره شد، ISM در اولین روز کاری هر ماه، دادههای مربوط به بخش تولیدی، ساخت و ساز و خدمات را مجموعا در یک شاخص که همان PMI است، منتشر میکند. این گزارشها که ISM منتشر میکند، بر اساس نظرسنجی مدیران خرید در هر بخش آماده میشوند.
بنابراین، شاخص PMI که حاصل نظرسنجی 400 مدیر خرید است، مولفههایی نظیر موجودی انبار، وضعیت استخدام، سرعت تحویل تامینکننده، سفارشات تازه از مشتریان و میزان تولید را مورد بررسی قرار میدهد. در حقیقت، شاخص PMI با بررسی هر یک از این 5 مولفه و محاسبه به عددی بین 0 تا 100 که در بخش قبلی مطرح نمودیم، میرسد، اگر شاخص بالای 50 را نشان دهد، نشاندهنده رشد بوده، اما اگر پایینتر از عدد 50 باشد، نشان از رکود خواهد داشت.
منابع انتشار شاخص اقتصادی PMI
در ایالات متحده، موسسهای با عنوان ISM، به عنوان اولین موسسه مدیریتی در دنیا به گردآوری نظرسنجی از مدیران خرید یا شاخص PMI در بیش از 300 کشور دنیا، به بررسی فعالیت اقتصادی آنها هم دربخش تولیدی و هم خدمات پرداخت. این موسسه در سال 1915 تاسیس و مشغول به کار شد. موسسه ISM، به صورت ماهیانه اطلاعاتی نظیر تغییرات در میزان تولید را برای عموم منتشر میکند، به همین دلیل این شاخص به شاخصی قابل اعتماد برای ارزیابی وضعیت سلامت اقتصاد جهانی و تحلیل ارزش ارزها در میان فعالان بازارهای مالی تبدیل شده است.
عدم مشکل در تامین مواد اولیه، بخش تولید، بخش حمل و نقل و توزیع کالا نقش بسیار مهمی در ثبات اقتصادی یک کشور دارند، به این معنا که اگر هر یک از از موارد بالا با مشکل مواجه شوند و تامین آنها متوقف شود، نتیجهای جز کمبود در کالا و به تبع آن افزایش قیمت نخواهد داشت . درنهایت ممکن است رکود اقتصادی گریبانگیر آن کشور شود. بنابراین، دادههایی که ISM به صورت منظم منتشر میکند و این زنجیره تامین را در بخشهای مختلف به تصویر میکشد، بسیار پر اهمیت میگردد.
فعالان بازار فارکس باید برای تحلیل و پیشبینی دقیق، این شاخص را که هم اوضاع بخش تولیدی و هم بخش خدماتی را به تصویر میکشد، دائما مد نظر قرار دهند، زیرا میتوانند به واسطه این داده بسیار کلیدی به اطلاعات مهمی از شرایط بازار و اوضاع اقتصادی دست بیابند.
چرا شاخص PMI برای تریدرها در بازارهای مالی مهم است؟
شاخص PMI به چند دلیل منبع ارزشمندی از اطلاعات است. مزیت اصلی شاخص PMI به موقع بودن آن است، به این معنا که در اصل شاخص PMI اطلاعاتی را در مورد نحوه عملکرد بازارها در زمان انتشار ارائه میدهد. به این ترتیب، میتوان از این شاخص برای اتخاذ تصمیمات فوری در رابطه با رشد کوتاهمدت قیمت بسیاری از کالاها و هزینههای کسب و کارها یا بیزینسهای فعلی بهره برد.
در طولانی مدت میتوان از ارقام انباشته شده شاخص PMI برای پیشبینی سایر آمارهای تاثیرگذار مانند GDP یعنی رشد ناخالص داخلی، نرخ تورم، میزان اشتغال و نرخ بهره استفاده نمود، این دادهها برای سرمایهگذاری و تصمیمگیری برای سرمایهگذاری بسیار اهمیت دارند. برای مثال، نرخ تورم بالا، سرمایهگذاران را مجبور میکند ثروت و داراییهای نقدی خود را به داراییهای مقاوم نظیر طلا و ملک در برابر تورم و بحران اقتصادی تبدیل کنند یا انتقال دهند.
چگونه معاملهگران میتوانند از شاخص PMI در فارکس بهره ببرند؟
معاملهگران و سرمایهگذاران در سراسر دنیا همواره شاخص PMI را زیر نظر دارند، زیرا این شاخص و نتیجه آن تاثیر زیادی بر تصمیمات سرمایهگذاری آنها میگذارد. همانطور که بارها در طول مقاله به آن اشاره شد، اگر میزان شاخص PMI بالا یا زیر سطح 50 باشد، نشاندهنده انبساط یا انقباض احتمالی در اقتصاد است.
اگر عدد شاخص در چند دوره گذشته، بالای سطح 50 را نشان دهد، نشاندهند رشد اقتصادی است و این موضوع باعث افزایش ارز کشور مربوطه میگردد ، برعکس اگر عدد شاخص زیر سطح 50 باشد، به این معنی است که اقتصاد وارد دوره رکود شده است. سرمایهگذاران نیز معمولا به سرمایهگذاری در کشورهایی علاقه دارند که اقتصاد در آنها در رکود باشد، زیرا منجر به کاهش ارزش ارز مربوطه میشود.
سرمایهگذاران شاخص PMI را به عنوانی شاخصی پیشرو درنظر میگیرند که سلامت اقتصادی یک کشور را نشان میدهد. این شاخص البته برای سرمایهگذاران بین المللی که در جستجوی یک نظر در مورد وضعیت اقتصادی یک کشور هستند، بسیار مهم است. شاخص PMI همچنین، یک شاخص پیشرو از رشد تولید ناخالص داخلی GDP نیز هست. در هنگام تدوین سیاستهای پولی توسط بانک مرکزی، این بانکها از نظرسنجیهای PMI برای تغییرات مربوط به نرخ بهره بهره میبرند.
در تصویر زیر واکنش قیمت به انتشار شاخص PMI را مشاهده میکنید. پس از انتشار خبر بازار نوسانات زیادی را تجربه میکند و قیمت به سمت بالا حرکت میکند، زیرا داده شاخص PMI مثبت گزارش شد، به همین ترتیب معاملهگران ارز یورو دلار EURUSD را خریداری کردند و موجب افزایش قیمت در جفت ارز مربوطه شدند. در این وضعیت، تریدر باید احتیاط کند و بی پروا وارد پوزیشن معاملاتی خرید نشود.
جفت ارز بعدی که میخواهیم تاثیر داده شاخص PMI را بر آن مورد بررسی قرار دهیم، جفت ارز EURJPY است. در تصاویر زیر، میبینید که جفت ارز مربوطه پیش از انتشار خبر دارای یک روند صعودی پر قدرت بوده است. بنابراین، تریدرها میتوانند با احتمال موفقیت بسیار بالا در نواحی تقاضا یا حمایتی در جفت ارز پوزیشن معاملاتی خرید باز کنند.
در تصویر بالا نحوه واکنش قیمت در این جفت ارز پس از انتشار خبر را مشاهده میکنیم. به این حالت که در ابتدا قیمت افزایش مییابد، اما از یک نقطهای به بعد فشار فروش بر خرید غلبه میکند و قیمت را به پایین میکشد و نتیجه این میشود که قیمت در کندل مورد نظر در جایی که باز شده است، بسته میشود. به این ترتیب کندل دوجی شکل میگیرد. از آنجایی که پس از انتشار خبر، قیمت به هر دو سمت نوسان داشته است، میتوان گفت که تاثیر عمدهای بر جفت ارز نداشته است.
توجه داشته باشید که داده شاخص PMI وقتی منتشر میشود، با مقدار پیشبینی داده مورد مقایسه قرار میگیرد. به بیانی دیگر اگر داده واقعی بیش از مقدار پیشبینی باشد، مثبت بوده و اگر کمتر از مقدار پیشبینی باشد، داده شاخص PMI منفی در نظر گرفته میشود.
- بیشتر بخوانید: حباب در فارکس چیست؟
- بیشتر بخوانید: FVG در فارکس
- بیشتر بخوانید: پرایس اکشن سبک آلفونسو
مزایا و معایب شاخص PMI چیست؟
شاخص PMI یک داده مهم اقتصادی است که تحلیلگران و معاملهگران پیوسته آن را مورد بررسی قرار میدهند، زیرا میتوانند با استفاده از این داده به اطلاعات ارزشمندی از وضعیت اقتصادی دست بیابند. در این قسمت میخواهیم به برخی معایب و مزایای این شاخص اشارهای داشته باشیم.
یکی از مزیتهای اصلی شاخص PMI این است که یک شاخص پیشرو است و میتواند به پیشبینی وضعیت آینده اقتصاد بسیار کمک کند. همچنین، به موقع و در اولین روز کاری ماه بعد منتشر میشود که این موضوع به سرمایهگذاران و تحلیلگران کمک میکند تا دیدگاههای خود را در مورد وضعیت اقتصاد به طور دائم به روز کنند.
از معایب آن میتوان به این اشاره نمود که همیشه با آمارهای رسی دیگری چون GDP یعنی رشد تولید ناخالص داخلی تناقض دارد که این موضوع کار را برای سرمایهگذاران و تحلیلگران بسیار سخت میکند. از طرفی، از آنجایی که شاخص PMI یک شاخص کلی است، نمیتوان اطلاعاتی از جزئیات زیر بخشهای اقتصادی در دسترس داشت.
کلام آخر
شاخص PMI یکی از دادههای بسیار مهم اقتصادی است که فعالان بازارهای مالی از جمله بازار فارکس به طور پیوسته آن را مورد بررسی قرار میدهند، زیرا این داده اطلاعات مهم و ارزشمندی از وضعیت اقتصاد به دست میدهد که تریدرها میتوانند در استراتژی معاملاتی خود و در کل تصمیمات معاملاتی خود آن را زیر نظر داشته باشند، تا بتوانند با درصد احتمال بالایی در بازار سود کسب کنند.
