اگر به دنبال درآمد دلاری هستید، با جستجویی مختصر در اینترنت با این سوال پر چالش مواجه می‌شوید، بورس بهتر است یا فارکس؟ از آنجایی که بسیاری از افراد به دلیل شرایط اقتصادی به دنبال سرمایه‌گذاری می‌باشند، بازار بورس و بازار فارکس هر دو پا به میدان می‌گذارند. در حقیقت هر کدام از آن‌ها دارای معایب و مزایای خاص خود هستند، اگر قصد دارید در هر کدام از این بازارها سرمایه‌گذاری کنید، ابتدا دانش خود را در این زمینه افزایش بدهید سپس با توجه به شرایط خود و اطلاعاتی که از آن‌ها کسب کردید، یکی از آن‌ها را انتخاب کرده و سفر هیجان انگیز سرمایه‌گذاری خود را آغار کنید. در ادامه قصد داریم با تعریف این دو بازار شما را کاملا با تمامی ابعاد آن‌ها آشنا کنیم و سپس با پرداختن به مزایا و معایب هر یک از آن‌ها، آن دو را با هم مقایسه کنیم، و به یک نتیجه گیری کلی دست پیدا کنیم که سرمایه‌گذاری در بورس بهتر است یا فارکس. در ادامه با ما همراه باشید.

 بازار فارکس

فارکس بزرگ ترین بازار مالی جهان و محل معامله ارزهای مختلف دنیا است. روزانه حجم زیادی پول در این بازار در گردش می‌باشد، که تقریبا 6 ترلیون دلار تخمین زده شده است. بازار فارکس مخفف عبارت foreign exchange market می باشد. این بازار از مهم ترین بازارها برای کسب سود دلاری و سرمایه‌گذاری محسوب می‌شود.

یکی از ویژگی‌هایی که این بازار را منحصر به فرد کرده است، این می‌باشد که بازار فارکس فاقد بانک مرکزی است؛ یعنی معاملات به صورت الکترونیکی در فرابورس(OTC) انجام می‌شود. این بازار به صورت 24 ساعته، 5 روز در هفته باز می‌باشد. معامله‌گران و سرمایه‌گذاران از موسسات و بانک‌های بزرگ دنیا تا معامله‌گران خرد در آن فعال هستند و معامله می‌کنند. زمانی که در قرن بیستم، دلار به عنوان ارز بین المللی و ارز ذخیره جهانی شناخته شد، در همین اثنا بود که بازار فارکس ظهور کرد و به بستری برای تجارت جهانی برای سازمان‌ها و موسسات بزرگ دنیا تبدیل شد. برای ورود به این دنیای بزرگ و معامله در آن باید مهارت‌هایی از جمله تحلیل تکنیکال، تحلیل فاندامنتال، تحلیل سنتیمنتال، توانایی مدیریت سرمایه و ریسک داشته باشید و با ابعاد روانشناسی این بازار آشنایی کامل داشته باشید.

سرمایه‌گذاران و معامله‌گران از طریق کارگزاری(بروکر) به این بازار جهانی متصل می‌شوند. در حقیقت افراد با افتتاح حساب در بروکر به این بازار و نمودار‌های قیمتی دست پیدا می‌کنند، و در آن شروع به سرمایه‌گذاری و معامله می‌کنند.

• بیشتر بخوانید: نکاتی برای شروع معامله‌گری
• بیشتر بخوانید: حجم معاملات روزانه فارکس
• بیشتر بخوانید: تاریخچه فارکس

بازار بورس

اساس و مبنای این بازار سهیم شدن در شراکت و تقسیم سود حاصل از شراکت است، به عنوان مثال شما از یک شرکت سهامی خریداری می‌کنید و با توجه به سهم مورد نظری که خریداری کردید، از سود حاصل از آن شرکت، بهره مند می‌شوید. البته در این بازار شما قادر هستید به عنوان سرمایه‌گذار در تصمیم گیری‌های شرکت مورد نظر که از آن سهام خریداری کردید، نقش داشته باشید.

خاستگاه بورس

برای نخستین بار، بورس در شهر آمستردام هلند و در قرن هفدهم میلادی شکل گرفت، اکنون بسیاری از کشورها بازار بورس مخصوص به خود را دارند، در ایران هم این بازار در سال 1346 شروع به فعالیت کرد و به یکی از بازارهای مالی بزرگ ایران تبدیل شد. در این بازار سرمایه‌گذاران فقط می‌توانند سهام شرکت‌ها را خریداری کنند، در حقیقت در بازار بورس شما نمی‌توانید هر دارایی یا هر نوع کالایی را خریداری کنید. به این صورت که شرکت‌ها، خود را در قالب سهام به سرمایه‌گذاران و معامله‌گران معرفی می‌کنند؛ هر فرد نیز قادر نخواهد بود تا تمامی سهام یک شرکت را خریداری کند. به همین دلیل سهام در این شرکت‌ها به تعداد بسیار زیادی تقسیم می‌شود و هر فرد با توجه به میزان سرمایه خود، در آن سرمایه‌گذاری می‌کند.

نحوه معامله در بورس

همان طور که گفته شد، مبنای این بازار شرکت در سهام شرکت ها و سود حاصل از آن است. به بیانی دیگر، افراد سهام شرکت‌ها را خریداری می‌کنند، و با توجه به سهام یا سهام هایی که خریداری کردند، در تصمیم گیری‌های شرکت و تقسیم سود شریک می‌شوند. در حقیقت این بازار به عنوان مکانی جهت تعیین قیمت عمل می‌کند. سرمایه‌گذاران این بازار نمی‌توانند هر نوع کالایی خریداری کنند و هر فرد نیز نمی‌تواند تمامی سهام یک شرکت را خریداری کند، به همین دلیل سهام یک شرکت به تعداد بسیار زیادی سهام تقسیم می شود و افراد با توجه به بودجه و سرمایه خود می‌توانند، سهام یا سهام‌هایی را خریداری کند.

برای شروع سرمایه‌گذاری در بازار بورس، شما باید در کارگزاری‌هایی که برای این منظور هستند، ثبت نام کنید و کد بورسی که کد معاملاتی نیز به آن گفته می شود، دریافت کنید. شما در حقیقت با این کد توسط کارگزاری شناسایی می‌شوید. در مرحله بعدی شما باید با قوانین، مفاهیم و تحلیل‌های  بورسی آشنا شوید و در حوزه تحلیل‌های بورسی آموزش کافی دریافت کنید و به طور کلی با تمامی ابعاد این بازار آشنایی داشته باشید.

• بیشتر بخوانید: فارکس چیست؟
• بیشتر بخوانید: سبک معامله‌گری در فارکس
• بیشتر بخوانید: موفقیت در بازار فارکس
• بیشتر بخوانید: بهترین زمان ترید فارکس

 بورس بهتر است یا فارکس؟

با توجه به شرایط بسیار سخت و پیچیده اقتصادی در ایران، انتخاب به جا و صحیح بین این دو بازار برای سرمایه گذاران از اهمیت بسیار بالایی برخوردار است. مردم به دنبال راهی برای حفظ ارزش پول و سرمایه خود هستند تا از تورم شدیدی که گریبان گیر آن‌ها است نجات پیدا کنند. برای انتخاب شایسته بین این دو بازار باید شناخت عمیق و دانش تخصصی در این زمینه داشت؛ اما حقیقت آن است که در این شرایط باید از هر بازاری که پتانسل سود آوری دارد، بهره گرفت.

هر دوی این بازارها شرایط و ویژگی‌های خاص خود را دارند و همان طور که می‌دانید هر بازاری ریسک‌های خودش را دارد. این دو بازار نیز از این قاعده مستثنی نیستند. بدین منظور در نظر داریم این دو بازار را در بسیاری از ابعاد با هم مقایسه کنیم، مزیت‌ها و معایب هر کدام را شرح بدهیم تا بتوانیم بین این دو انتخابی صحیح و شایسته داشته باشیم. شما بایستی برای ورود به هر بازاری با شناخت عمیق و دانش تخصصی وارد آن شوید؛ به همین دلیل مقایسه این دو بازار به شما کمک می‌کند تا تصمیمی آگاهانه برای سرمایه‌گذاری بگیرید.

البته ناگفته نماند هیچ یک از این بازارها تضمینی برای کسب سود یا موفقیت شما نیست و خیلی از عوامل از جمله شرایط شما اعم از میزان سرمایه، تجربه، تحمل ریسک و اهداف شما جهت سرمایه‌گذاری در آن دخیل است.

در ادامه از چندین منظر مختلف به مقایسه این دو بازار می‌پردازیم:

1_ قابلیت نقدشوندگی

یکی از مهم ترین اصول اقتصادی که برای سرمایه‌گذاری در هر بازاری باید در نظر گرفته شود، قابلیت نقد شوندگی در آن بازار است.

نقد شوندگی به معنای این است که شما برای نقد کردن سرمایه خود به چه مدت زمان نیاز دارید. به بیانی دیگر قابلیت نقدشوندگی یعنی اینکه شما بتوانید با کم ترین هزینه در کم ترین زمان ممکن سرمایه خود را به پول نقد تبدیل کنید.

بازار بورس ایران از نظر میزان نقد شوندگی شرایط مطلوبی دارد اما در مقایسه با بازار فارکس از قابلیت نقد شوندگی بسیار پایین تری برخوردار است. شما برای تبدیل سرمایه خود به پول نقد باید به بازار ثانویه مانند بازار فرابورس مراجمه نمایید.

بنابراین اگر نقدشوندگی برای شما در سرمایه گذاری از اهمیت بالایی برخوردار است، بازار فارکس برای کسب سود دلاری، انتخاب شایسته ای می‌باشد. از سوی دیگر، اگر قابلیت نقد شوندگی برای شما اهمیت کم‌تری دارد و سرعت تبدیل سرمایه به پول نقد برایتان مهم نیست، سرمایه گذاری در بورس می‌تواند گزینه مناسبی باشد.

2_ معاملات دو طرفه

یکی دیگر از ویژگی‌هایی که بازار فارکس را متمایز می‌کند، انجام معاملات دو طرفه است؛ به این معنا که شما هم از کاهش ارز مورد نظر و هم افزایش ارز مورد نظر سود کسب می کنید. به طور مثال در جفت ارز یورو دلار شما هم می‌توانید با خرید، سود کسب کنید و هم می‌توانید از فروش این جفت ارز سود به دست بیاورید. به همین خاطر، این بازار به بازار دو طرفه معروف است. این درصورتی است که در بازار بورس تهران شما فقط می‌توانید سهام مورد نظر را بخرید و از افزایش قیمت آن سهام سود کسب کنید. به همین جهت این بازار یک بازار یک طرفه است.

با توجه به دو طرفه بودن انجام معاملات در بازار فارکس، سرمایه‌گذاران بیش تر جذب این بازار می‌شوند. اما همان طور که در بخش‌های قبلی گفته شد، این بازار ریسک‌های مربوط به خود را دارد و سرمایه‌گذار باید با شناخت عمیق وارد این بازار بزرگ و پر ماجرا شود.

• بیشتر بخوانید: تسلا در فارکس
• بیشتر بخوانید: دراوداون یا افت سرمایه در فارکس چیست؟
• بیشتر بخوانید: چگونه با کاهش قیمت در بازار فارکس سود کنیم؟
• بیشتر بخوانید: بهترین سایت اخبار فارکس فارسی

3_ کسب سود دلاری

بعد دیگری که برای مقایسه بین این دو بازار مطرح است، کسب سود دلاری است. بازار فارکس محلی برای معامله ارزهای مختلف دنیا مقابل یکدیگر است و تمامی معاملات در این بازار بر اساس دلار و سایر ارزهای خارجی انجام می‌گیرد. بنابراین افراد با سرمایه گذاری در این بازار به دلار سود کسب می‌کنند.

در حالی که در بازار بورس تهران، ریال، مبنای انجام معاملات است. به این معنا که سود و درآمد حاصل از سرمایه‌گذاری به ریال پرداخت می‌شود.

با این تفاسیر مشخص می‌شود که در انتخاب میان دو بازار، بازار فارکس به دلیل سود دلاری انتخاب شایسته ای است و به سرمایه‌گذاران این امکان را می‌دهد که به راحتی کسب سود دلاری داشته باشند. لذا از این منظر بازار فارکس از بازار بورس ایران برتر است.

4_ حداقل میزان سرمایه مورد نیاز

حداقل میزان سرمایه مورد نیاز برای شروع سرمایه گذاری بین این دو بازار متفاوت است. در سال‌های قبل قیمت دلار به اندازه امروز در بازار آزاد رشد نکرده بود. لذا میزان سرمایه برای ورود به این دو بازار تفاوت چندانی با هم نداشت. در حاضر حداقل میزان سرمایه برای ورود به بازار فارکس 100 دلار است، اما برای ورود به بازار بورس ایران باید حداقل 500 هزار تومن پرداخت کرد.

از آن جایی که ارزش دلار در بازار امروز رشد بسیار بالایی داشته است؛ بسیاری از سرمایه‌گذاران به دلیل شرایط مالی ضعیف، بازار بورس تهران را برای کسب سود و افزایش سرمایه خود ترجیح می‌دهند. اما باید توجه داشت که قابلیت سودآوری در این بازار به گونه ای نیست که بتوان با 500 هزار تومان سرمایه اولیه، سود قابل توجه و درخوری کسب نمود.

در حالی که در بازار فارکس شما با کم ترین سرمایه، می‌توانید به سود قابل توجهی دست پیدا کنید. همچنین بسیار از بروکر‌هایی که برای سرمایه‌گذاری در فارکس خدمات ارائه می‌دهند، نوعی حساب سنتی دارند که شما می‌توانید با حداقل میزان 10 دلار در این بازار به فعالیت بپردازید.

5_ تحریم

یکی از معیارهای که برای ورود به این دو بازار از اهمیت بالایی برخوردار است، بررسی و تحلیل خطرات احتمالی و شرایط سرمایه گذاری است. سرمایه گذاری در بورس ایران بسیار آسان تر از سرمایه گذاری در بازار فارکس است. برای ورود به بازار بورس شما به راحتی و به صورت آنلاین ثبت نام می‌کنید و به معامله می‌پردازید. اما در بازار فارکس شرایط کمی پیچیده تر است؛ علاوه بر این محدودیت‌ها، تحریم‌هایی برای ایرانی‌ها وجود دارد که سرمایه گذاری در بازار فارکس را پیچیده و سخت تر می‌کند.

علاوه بر این بسیاری از بروکرهایی که به سرمایه‌گذاران و معامله‌گران خدمات می‌دهند، به ایرانی‌ها خدمات نمی‌دهند و یا بعضا دادن خدمات به ایرانی‌ها را ممنوع اعلام کردند. از این رو تحریم‌ها سد راه سرمایه‌گذارانی است که به این بازار می‌اندیشند.

از این جهت، خطرات احتمالی برای ایرانی‌ها بسیار افزایش می‌یابد؛ بنابراین قبل از این که وارد این بازار شوید با خطرات آن آشنا شوید و از افراد متخصص در این زمینه کمک بگیرید. چرا که این بازار به خودی خود با ریسک بالایی همراه است.

• بیشتر بخوانید: خطرات سرمایه گذاری در فارکس چیست؟
• بیشتر بخوانید: معرفی انواع حساب لایت فارکس
• بیشتر بخوانید: مارتینگل در فارکس چیست
• بیشتر بخوانید: فارکس یا ارز دیجیتال؟

6_ برداشتن مالیات

آیا با فعالیت در بازار فارکس و بازار بورس ایران شما باید مالیات بپردازید؟

یکی از ویژگی‌هایی که برای سرمایه گذاران مهم است، پرداختن مالیات است. در بازار بورس ایران شما بابت معاملاتی که انجام می‌دهید، مالیات پرداخت نمی‌کنید، چرا که این بازار از مالیات معاف است. اما اگر از سود حاصل از خریداری سهام یک شرکت، در بازار‌های دیگری به طور مثال بازار ملک وارید شوید، باید مالیات بپردازید.

در بازار فارکس نیز شما بابت معاملات، مشمول پرداخت مالیات نخواهید بود، اما به تازگی گفته می‌شود که ممکن است واریز پول به حساب سرمایه‌گذاران و کاربران ایرانی با مالیات همراه شود. با مقایسه این بعد مهم نمی‌توان یکی را برتر از بازار دیگری دانست، هر شخص باید با توجه به شرایط شخصی و مهارت‌هایی که در سرمایه‌گذاری دارد، انتخاب شایسته ای بین این دو بازار داشته باشد.

7_ تنوع در سرمایه‌گذاری

در مقایسه این دو بعد، دو موضوع مهم مطرح و بررسی می‌شود، یکی وجود سهم‌های مختلف در بازار و دیگری فرصت‌های معاملاتی ای است که در یک بازار وجود دارد.

در حال حاضر در بازار بورس ایران، شما می‌توانید، سهام بیش از 100 شرکت را خریداری کنید. که این موضوع نشان از تنوع در بازار بورس دارد. شما می‌توانید با بررسی و تحلیل این سهام‌های متنوع، یکی را برای سرمایه گذاری انتخاب کنید. اما در مورد فرصت معاملاتی در بازار بورس ایران باید گفت که وقتی سهامی روند نزولی به خود می‌گیرد، به سختی سهامی برای خریداری وجود خواهد داشت و عملا خریداری سهام غیر ممکن خواهد بود.

در بازار فارکس هر چند تعداد جفت ارزهای معاملاتی کم می‌باشد، اما به دلیل دو طرفه بودن معاملات و همچنین نبودن محدودیت در نوسانات قیمتی ، فرصت معاملاتی بسیار بیش تری در اختیار سرمایه‌گذاران و معامله‌گران قرار می‌گیرد.

با مقایسه این ویژگی بین این دو بازار نمی‌توان گفت یکی بر دیگری برتری دارد؛ همه چیز به شرایط شما، مهارت و تجربه‌تان برمی‌گردد که بین این دو کدام یک را انتخاب و در آن سرمایه‌گذاری کنید.

8_ تجربیات معامله‌گران

زمانی که به تجربه  معامله‌گران در هر دو بازار نگاهی می‌کنیم، متوجه می‌شویم که بورس تهران شرایط بهتری برای کسب سود و سرمایه‌گذاری دارد و تعداد معامله‌گرانی که در این بازار به موفقیت دست می یابند، بیش تر است. دلیل این موضوع بر می‌گردد به این که معامله‌گر با اندک دانش معاملاتی می تواند در این بازار سود کند؛ اما در بازار فارکس قضیه بسیار پیچیده و سخت تر است لذا تعداد معامله‌گرانی که به موفقیت دست می‌یابند، کم تر است.

سایر موارد

• بازار فارکس یک بازار 24 ساعته است که 5 روز در هفته باز است. در حالی که بازار بورس ساعت‌های معینی باز می باشد.
• در بازار فارکس شما می‌توانید برای معامله خود، حد ضرر بگذارید که اگر تحلیل شما اشتباه از آب درآمد، جلوی ضرر شما را بگیرد؛ اما در بازار بورس همیشه نمی‌توانید از حد ضرر استفاده کنید.

کلام آخر

بازار بورس ایران و فارکس را در بسیاری ابعاد با هم مقایسه و معایب و مزایای هر بازار را مطرح کردیم. در نهایت پاسخ به این پرسش که بورس بهتر است یا فارکس، کاملا به خود فرد بستگی دارد. شما باید قبل از آن که وارد هر یک از این بازار‌ها شوید، آموزش کافی ببینید و خطرات احتمالی هر یک از بازارها را بدانید و در نهایت با توجه به تمام نکاتی گفته شد با دانش تخصصی و آگاهی کامل وارد این بازار شوید؛ تا مبادا سرمایه شما نابود شود و متحمل ضرر‌های هنگفت در این بازار شوید.