اگر در بازارهای مالی از جمله فارکس فعال هستید، حتما می‌دانید این بازار یکی از بزرگترین بازارهای مالی در دنیا است که گردش مالی روزانه در آن به حدود 6 ترلیون دلار می‌رسد. همین گردش مالی بزرگ بسیاری از افراد را به سمت این بازار پر چالش سوق داده است. اولین قدم برای ورود به این دنیای بزرگ، آشنایی با اصول و مفاهیم پایه ای در آن است که در این مقاله قصد داریم در مورد هج در فارکس صحبت کنیم. اگر به تازگی با این موضوع آشنا شده‌اید و می‌خواهید اطلاعات کافی در مورد آن داشته باشید، تا انتهای این مقاله با ما همراه باشید.

هج یا هجینگ(HEDGE) در فارکس چیست؟

هج کردن یا پوشش ریسک در فارکس، به عمل باز نمودن پوزیشن‌های معاملاتی استراتژیک اضافی گفته می‌شود که هدف اصلی آن محافظت در برابر حرکات بی‌ثبات در بازار است. درحقیقت هج کردن در فارکس یک نوع بیمه برای محافظت در برابر اتفاقات غیر منتظره به شمار می‌رود.

پوشش ریسک یا هج کردن به خودی خود به فرآیند باز کردن پوزیشن‌های معاملاتی خرید یا فروش یا متعادل کردن پوزیشن‌های معاملاتی فعلی شما گفته می‌شود. به بیانی دیگر بسیاری از معامله‌گران و سرمایه‌گذاران به دنبال یافتن راهی برای محدود نمودن ریسک احتمالی در معاملات هستند که پوشش ریسک یا هج کردن یک استراتژی کارآمد برای آن‌ها محسوب می‌شود.

چرا معامله‌گران از پوشش ریسک یا هج کردن استفاده می‌کنند؟

معامله‌گران برای محافظت از سرمایه خود در معاملات در برابر نوسانات بی ثبات نرخ ارزها از پوشش ریسک استفاده می‌کنند. همان طور که می‌دانید ریسک جزء جداناپذیر این بازار است و هیچ راه قطعی برای حذف کامل ریسک در معاملات وجود ندارد؛ بنابراین معامله‌گران با استفاده از پوشش ریسک یا هج کردن می‌توانند ضرر خود را در بازار کاهش داده و یا آن را به میزان مشخصی محدود نمایند.

هج کردن یا پوشش ریسک در بازار فارکس کمی با بازارهای دیگر تفاوت دارد؛ چرا که این بازار ذاتاً یک بازار نوسان‌دار است. با این حال تمامی معامله‌گران از پوشش ریسک استفاده نمی‌کنند، زیرا باور دارند که وجود نوسانات در بازار امری کاملا طبیعی است. البته استفاده از پوشش ریسک به میزان ریسکی که معامله‌گر متحمل می‌شود نیز بستگی دارد.

برای مثال شما یک پوزیشن معاملاتی خرید دارید و فکر می‌کنید جفت ارز مورد نظر در کوتاه مدت یک روند ریزشی خواهد داشت، اما نتیجه معکوس می‌شود و بر خلاف حدس شما، روند صعودی اتفاق می‌افتد؛ اینجاست که پوشش ریسک یا هج کردن به کمک شما می‌آید، ضررهای کوتاه مدت شما را محدود می‌کند و در عین حال از سود بلند مدت شما محافطت می‌کند.

• بیشتر بخوانید: نکاتی برای شروع معامله‌گری
• بیشتر بخوانید: آموزش فارکس برای مبتدیان
• بیشتر بخوانید: اهرم در فارکس
• بیشتر بخوانید: بروکر دلتا اف ایکس Delta FX

انواع روش‌های هج کردن در فارکس

طیف گسترده‌ای از انواع استراتژی‌های مدیریت ریسک وجود دارد که معامله گران می‌توانند برای کنترل ضرر و زیان احتمالی در معاملات خود از آن‌ها استفاده کنند. پوشش ریسک یا هج کردن یکی از محبوب‌ترین استراتژی‌های مدیریت ریسک به شمار می‌رود. استراتژی‌های رایج در بازار فارکس شامل پوشش ریسک ساده یا سیستم‌‌های پیچیده‌تر شامل پوشش ریسک چندین جفت ارز یا مشتقات مالی از قبیل هجینگ آپشن است.

1ـ  استراتژی پوشش ریسک ساده

پوشش ریسک ساده یعنی اینکه معامله‌گر مخالف پوزیشن معاملاتی فعلی خود، یک پوزیشن دیگر باز کند. برای مثال شما قبلا وارد یک پوزیشن خرید در جفت ارز یورودلار(EURUSD) شده‌اید؛ هنگامی که تصمیم بگیرید وارد یک پوزیشن فروش در همان جفت ارز شوید، به این استراتژی هج کردن یا هجینگ مستقیم گفته می‌شود.

اگرچه سود خالص در این استراتژی صفر است، اما شما می‌توانید پوزیشن اصلی و اولی خود را تا زمانی که روند معکوس شود و برگردد آماده نگه دارید. در صورتی که پوزیشن خود را بدون هج کردن ببندید، یعنی زیان این معامله را پذیرفته‌اید؛ اما اگر تصمیم بگیرید از پوشش ریسک استفاده کنید، زمانی که حرکت بازار مخالف پوزیشن معاملاتی شما باشد، می‌توانید با باز کردن پوزیشن دوم خلاف پوزیشن فعلی سود کسب کنید.

در برخی از بروکرها یا پروایدرها امکان استفاده از استراتژی هج کردن یا پوشش ریسک وجود ندارد؛ اما در برخی دیگر از بروکر‌ها اعم از بروکر IG، می‌توانید با گزینه FORCE-OPEN در پلتفرم معاملاتی، در جهت خلاف پوزیشن معاملاتی فعلی خود معامله باز کرده و هر دو پوزیشن را حفظ کنید.

• بیشتر بخوانید: انتخاب بروکر مناسب
• بیشتر بخوانید: بروکر روبو فارکس
• بیشتر بخوانید:  بروکر آلپاری در فارکس
• بیشتر بخوانید: بروکر فیوژن مارکتس (Fusion markets)

2ـ استراتژی پوشش ریسک چند ارزی یا چند جفت ارزی

یکی دیگر از استراتژی‌های پوشش ریسک در فارکس شامل انتخاب دو جفت ارز با همبستگی مثبت است. برای مثال شما در جفت ارز یورو دلار، وارد یک پوزیشن خرید شده‌اید، سپس در جفت ارز پوند دلار(GBPUSD) که دارای همبستگی مثبت با یورو دلار است، وارد یک پوزیشن فروش خلاف جهت پوزیشن یورو دلار می‌شوید.

به طور مثال شما وارد یک پوزیشن خرید در جفت ارز یورو دلار شده‌اید و قصد دارید از استراتژی پوشش ریسک استفاده کنید؛ بنابراین تصمیم می‌گیرید در جفت ارز پوند دلار وارد یک پوزیشن فروش خلاف جهت پوزیشن اول شوید تا خود را در برابر تقویت دلار بیمه کنید. در این مثال اگر ارز یورو در مقال ارز دلار تقویت شود، شما در معامله دوم یعنی جفت ارز پوند دلار زیان می‌کنید، اما در پوزیشن اول یعنی خرید یورو دلار سود کسب می‌کنید. به بیانی دیگر در صورتی که دلار آمریکا قوی شود، استراتژی هج کردن به شما کمک می‌کند تا میزان زیان شما در معامله خرید جبران شود.

همچنین باید بدانید استفاده از استراتژی پوشش ریسک برای بیش از یک جفت ارز، ریسک‌های مربوط به خود را دارد. در مثال بالا اگرچه شما با پوشش ریسک، خود را در برابر تقویت دلار محافظت می‌کنید، اما از طرفی با دو معامله باز طرف هستید که هر کدام ریسک مخصوص خود را دارند. به بیانی دیگر شما باید بر اساس تغییرات پوند یا تضعیف یورو در بلند مدت، برای اقدامات خود تصمیم‌گیری کنید.

درصورتی که استراتژی پوشش ریسک برای شما موثر واقع شود، ریسک شما کاهش می‌یابد و حتی ممکن است سود نیز کسب کنید. برخلاف پوشش ریسک ساده که در آن سود خالص صفر است یا سودی وجود ندارد، در این استراتژی شما ممکن است در یک معامله سود بیشتری در مقایسه با معامله‌ی در ضرر داشته باشید. اما در صورتی که این استراتژی برای شما کارساز نباشد، با احتمال ضرر در چندین پوزیشن معاملاتی روبرو می‌شوید.

• بیشتر بخوانید: همبستگی بین جفت ارزها
• بیشتر بخوانید: جلوگیری از ضرر در معاملات فارکس
• بیشتر بخوانید: بک تست فارکس
• بیشتر بخوانید: نماد گاز در فارکس

3ـ پوشش ریسک آپشن

در این استراتژی شما با تعیین قیمت مشخص و تنظیم یک بازه زمانی، تاریخ انقضا تعیین می‌کنید تا یک معامله‌ با معامله‌ای دیگر مبادله شود؛ به این روش هجینگ آپشن گفته می‌شود. هجینگ آپشن یکی از محبوب‌ترین ابزارهای هج کردن در فارکس است که ریسک معامله احتمالی را به شدت کاهش می‌دهد، درحالی که شما فقط هزینه معامله آپشن را می‌پردازید.

برای مثال شما وارد یک پوزیشن خرید در جفت ارز AUDUSD در قیمت 0.76 شده‌اید، از طرفی دیگر انتظار ریزش شدید در این جفت ارز را هم دارید. در این حالت شما تصمیم می‌گیرید، یک معامله آپشن یعنی یک معامله فروش در قیمت 0.75 با تاریخ انقضای یک ماهه در پلتفرم معاملاتی خود تنظیم ‌کنید تا از معامله خرید خود در برابر ریسک احتمالی محافظت کنید.

اگر در بازه زمانی تعیین شده، قیمت به زیر 0.75 سقوط کند، شما در معامله خرید خود متحمل ضرر می‌شوید ولی معامله آپشن شما در سود خواهد بود و معاملات شما را متعادل خواهد نمود. درصورتی هم که جفت ارز AUDUSD افزایش یابد، اجازه می‌دهید معامله آپشنی که تنظیم نمودید، منقضی شود و هزینه آن را پرداخت می‌کنید.

نحوه استفاده از پوشش ریسک یا هج کردن در فارکس

استراتژی‌های پوشش ریسک اغلب توسط معامله‌گران حرفه‌ای و با تجربه استفاده می‌شود؛ زیرا به دانش تخصصی از بازارهای مالی نیاز دارد. اما به این معنی نیست که ‌معامله‌گران مبندی نمی‌توانند از این نوع استراتژی‌های مدیریت ریسک استفاده کنند. اگر در این بازار مبتدی هستید، برای این که از استراتژی‌های پوشش ریسک استفاده کنید لازم است، بازار فارکس را درک کنید و برای خود برنامه یا استراتژی معاملاتی داشته باشید.

احتمالا مهم‌ترین قدم برای شروع هج کردن در فارکس، انتخاب جفت ارز معاملاتی باشد و این کاملا به ترجیحات شخصی شما بستگی دارد. اگر جفت ارز انتخابی شما از نوع جفت ارزهای اصلی باشد، گزینه‌های بیشتری از استراتژی پوشش ریسک در مقایسه با انتخاب جفت ارزهای فرعی در اختیار شما قرار می‌گیرد. نوسانات در بازار فارکس نسبی است و به نقدینگی جفت ارز مورد نظر بستگی دارد؛ از این رو در هر تصمیمی که برای پوشش ریسک اتخاذ می‌کنید باید به نوع جفت ارز مورد نظر توجه کنید.

برای مثال یک جفت ارز اصلی مانند جفت ارز پوند دلار (GBPUSD) احتمالا طی یک روز دارای نوسانات بسیار بیشتری نسبت به یک جفت ارز غیر معمول نظیر USDHKD است.

از دیگر عواملی که باید در استفاده از استراتژی پوشش ریسک درنظر بگیرید می‌توان به میزان سرمایه شما و اینکه چقدر زمان برای مدیریت پوزیشن‌های معاملاتی خود صرف می‌کنید، اشاره نمود.

• بیشتر بخوانید: فارکس چیست؟
• بیشتر بخوانید: سبک معامله‌گری در فارکس
• بیشتر بخوانید: موفقیت در بازار فارکس
• بیشتر بخوانید: بهترین زمان ترید فارکس

مزیت استفاده از هج در فارکس

یکی از مهم‌ترین مزیت‌‌های استفاده از استراتژی هج در فارکس، محافظت از سرمایه و کاهش ریسک در پوزیشن‌های معاملاتی است. در حقیقت معامله‌گران از این استراتژی‌ها برای به حداقل رساندن ریسک در معاملات خود بهره می‌برند تا بیش‌ترین سود را از بازار کسب نمایند.

عیوب استفاده از هج در فارکس

همان طور که گفته شد، استفاده از استراتژی پوشش ریسک یا هج کردن در فارکس هزینه دارد؛ بنابراین پیش از این که از آن استفاده کنید، با خود تحلیل کنید که آیا در جهت منافع و استراتژی معاملاتی شما است یا این که منافاتی با برنامه معاملاتی شما ندارد. درحقیقت باید بدانید که هج در فارکس نوعی روش برای حفظ سرمایه و به حداقل رساندن ریسک در برابر اتفاقات احتمالی و غیر منتظره در بازار است. به بیانی دیگر هج نوعی بیمه محسوب می‌شود و استفاده نادرست از آن ممکن است منجر به نابودی کل سرمایه معامله‌گر در بازار شود.

کلام آخر

هج کردن یا پوشش ریسک یکی از محبوب‌ترین روش‌ها جهت مدیریت ریسک است که توسط معامله‌گران حرفه‌ای و با تجربه استفاده می‌شود. در حقیقت از طریق هج، معامله‌گر ریسک ناشی از تغییرات ناگهانی قیمت را به حداقل می‌رساند تا متحمل زیان بزرگی نشود و سرمایه او حفظ شود. همچنین باید بدانید که هج در فارکس به سرمایه بالایی نیز نیاز دارد و اغلب توسط شرکت‌های بزرگ و یا معامله‌گران با سرمایه کلان استفاده می‌شود. اگر مبتدی هستید و می‌خواهید از هج استفاده کنید، بهتر است در این زمینه آموزش کافی ببینید و دارای درک عمیقی از بازار باشید.