اکر به تازگی با بازار فارکس آشنا شدهاید و قصد دارید وارد این بازار پر هیاهو شوید، به عنوان فردی که مبتدی است باید به صورت صحیح آموزش ببینید و با تمام ابعاد این بازار بزرگ آشنایی کامل داشته باشید. بازار فارکس به عنوان بزرگترین بازار مالی دنیا، روزانه حجم هنگفتی پول در آن در گردش است. در شرایط پیچیده اقتصادی امروز که کسب درآمد دلاری اهمیت یافته است، تمایل برای ورود به بازار فارکس نیز افزایش داشته است. با ادامه این مقاله همراه باشید تا آموزش فارکس برای مبتدیان را به صورت کاملا اصولی شرح دهیم.
فارکس چیست؟
فارکس برگرفته از عبارت Foreign exchange، محل تبادل ارزهای خارجی است. در حقیقت فارکس یک بازار غیر متمرکز برای تبادل ارز به شمار میرود. تبادل ارزی برای هدفهای گوناگونی انجام میشود، که یکی از آنها کسب درآمد است.
به بیانی سادهتر، تصور کنید که شما قصد سفر از آمریکا به آلمان را دارید و میزان پولی که میخواهید با خود به سفر بیاورید 10.000 دلار است؛ شما باید ابتدا با مراجعه به یک صرافی این میزان پول خود را به یورو تبدیل کنید. به صرافی مراجعه کرده و متوجه میشوید نرخ تبدیل دلار به یورو مثلا 2 است، به این معنا که ارزش هر یک دلار با 2 یورو واحد پول آلمان برابری میکند. درنتیجه با 10.000 دلار پولی که دارید، 20.000 یورو برای سفر به آلمان عایدتان خواهد شد. پس از اتمام سفر و برای اینکه از سفر برگردید نیز لازم است که شما پولی که به یورو دارید را به دلار تبدیل کنید. با مراجعه به صرافی متوجه میشوید که نرخ تبدیل این دو ارز به یکدیگر افزایش داشته است و شما باید برای رسیدن به 10.000 دلار خود 15000 یورو پرداخت کنید. در این شرایط شما به طور مستقیم یک معامله فارکسی انجام دادهاید و در این معامله غیر مستقیم متضرر شدهاید.
- بیشتر بخوانید: فارکس چیست؟
بازار فارکس چیست؟
در واقع بازار فارکس محلی برای معامله ارزهای خارجی و کسب سود از اختلاف قیمت بین دو ارز است. به طور مثال شما با فرض اینکه ارزش یورو در مقابل دلار افزایش مییابد، این جفت ارز را خریداری میکنید تا از آن سود کسب کنید.
بازار فارکس فاقد بانک مرکزی است؛ به بیانی دیگر معاملات به صورت الکترونیکی در فرابورس(OTC) انجام میشود. شما با داشتن یک سیستم کامپیوتری و اینترنت میتوانید در این بازار مالی غیرمتمرکز فعالیت کنید.
- بیشتر بخوانید: نحوه سرمایهگذاری در بازار فارکس
چه چیزی در این بازار معامله میشود؟
یکی از سوالات بسیار مهم که در زمینه آموزش فارکس برای مبتدیان وجود دارد، این است که چه چیزهایی در این بازار معامله میشود. در این بازار علاوه بر جفت ارزهای مختلف، امکان معامله در شاخصهای بورسی دنیا، نفت، طلا، نقره، گندم، برنج و … نیز وجود دارد.
- بیشتر بخوانید: چه چیزی در فارکس معامله میشود؟
بازار فارکس در چه روزها و چه ساعاتی فعال است؟
بازار فارکس یک بازار 24 ساعته است و شما میتوانید 5 روز در هفته به غیر از شنبه و یکشنبه در آن معامله کنید. به بیانی دیگر شما در هر منطقه زمانی که باشید قادر هستید در این بازار فعالیت کنید. هنگامی که روز معاملاتی در آمریکا تمام میشود، روز معاملاتی در توکیو آغاز میگردد. برخی از مراکز معاملاتی بزرگ نیز شامل نیویورک، لندن، توکیو، سنگاپور و فرانکفورت است.
- بیشتر بخوانید: ساعت باز شدن بازار فارکس به وقت ایران چیست؟
آیا فارکس برای شما مناسب است؟
قبل از این که به طور کامل با اصطلاحات این بازار آشنا شویم، باید به نکاتی که در ادامه اشاره میکنیم، توجه داشته باشید.
1ـ سرمایه شما برای ورود به بازار
اگر شما هم از آن دسته افرادی هستید که میخواهید خانه خود را بفروشید و دراین بازار فعالیت کنید باید بگوییم سخت در اشتباهید؛ چرا که این بازار یک بازار پر نوسان و پر ریسک است و هر لحظه ممکن است شما سرمایه خود را از دست بدهید.
2ـ آموزش کافی
اگر میخواهید بدون آموزش وارد این بازار شوید، محکوم به شکست خواهید بود؛ چرا که فعالیت در این بازار نیازمند دانش تخصصی و کسب مهارت است. شما بدون داشتن دانش لازم ممکن است متحمل ضررهای جبران ناپذیری در زندگی شوید. بنابراین ضروری است قبل از ورود به بازار فارکس، آموزشهای فارکس برای مبتدیان را دنبال کنید تا با تخصص و دانش کافی وارد این بازار بزرگ مالی شوید.
3ـ ارزیابی خود
بازار فارکس یک بازار بسیار پر ریسک و پر مخاطره است و بسیاری از جنبههای روانی شما را درگیر میکند. بنابراین قبل از این که فعالیت را شروع کنید، جنبههای روانی و شخصیتی خود را ارزیابی و بررسی کنید. آیا صبور هستید؟ تحمل ضرر در بازار را دارید؟ اگر اشتباه کنید، اشتباه خود را میپذیرید یا آن را بر گردن دیگران میاندازید؟ آیا میتوانید در یک بازار پر ریسک فعالیت کنید؟ تمام این جنبههای روانی و شخصیتی باید ارزیابی و بررسی شود.
4ـ نداشتن زمان کافی
اگر بسیار پر مشغله باشید، این بازار مناسب شما نیست؛ چرا که حضور در این بازار نیازمند این است که شما برای آموزش و کسب مهارت در آن زمان کافی صرف کنید.
5ـ داشتن علاقه به بازار
باید بگویم که اگر شما صرفا بدون داشتن علاقه به این بازار میخواهید در آن به درآمد برسید، این کار عملاً غیر ممکن است. شما برای ورود به هر بازار یا عرصهای باید به آن علاقه داشته باشید. بدون داشتن علاقه شما فقط زمان خود را هدر خواهید داد و به نتیجه نیز نخواهید رسید.
آشنایی با اصطلاحات فارکس
برای گام دوم آموزش فارکس برای مبتدیان شما باید با اصطلاحات فارکسی آشنا شوید. برخی از اصطلاحات فارکسی به شرح زیر است:
1ـ جفت ارز چیست؟
تمام معاملات فارکسی تحت عنوان جفت ارز صورت میگیرد. به طور مثال مثال جفت ارز یورو دلار(EURUSD)، جفت ارز پوند دلار(GBPUSD) و دلار ین ژاپن(USDJPY) . در این جفت ارزها، ارزی که سمت چپ نوشته میشود، ارز پایه و ارزی که سمت راست نوشته میشود ارز متقابل نام دارد. به بیانی سادهتر شما با فروش جفت ارز یورو دلار پیشبینی میکنید که یورو در مقابل دلار ضعیف میشود و یا با خرید آن انتظار دارید که یورو در مقابل دلار تقویت شود.
جفت ارزها به سه شاخه کلی تقسیم میشوند:
الف) جفت ارزهای اصلی
جفت ارزهایی که یک طرف آن ها دلار و طرف دیگر، ارز کشورهای توسعه یافته باشد. این جفت ارزها عبارت اند از:
- آمریکا EUR/USD
- پوند انگلیس_دلار آمریکا GBP/USD
- دلار آمریکا_فرانک سوئیس USD/CHF
- دلار آمریکا_دلار کانادا USD/CAD
- دلار استرالیا_دلار آمریکا AUD/USD
- دلار آمریکا_ین ژاپن USD/JPY
- دلار نیوزیلند _دلار آمریکا NZD/USD
ب) جفت ارزهای فرعی
شاخه دوم، جفت ارزهای فرعی هستند؛ یعنی جفت ارزهایی که یک سمت آنها دلار آمریکا نباشد:
- یورو_پوند انگلیس EUR/GBP
- یورو_ین ژاپن EUR/JPY
- یورو_فرانک سوئیس EUR/CHF
- یورو_دلار استرالیا EUR/ AUD
- یورو_دلار کانادا EUR/CAD
- یورو_دلار نیوزیلند EUR/NZD
- دلار استرالیا_فرانک سوئیس AUD/CHF
- دلا استرالیا_دلار نیوزیلند AUD/NZD
- دلار استرالیا ین ژاپن AUD/JPY
- دلار استرالیا_دلار کانادا AUD/CAD
- پوند انگلیس_دلار استرالیا GBP/AUD
- پوند انگلیس_دلار کانادا GBP/CAD
- پوند انگلیس_فرانک سوئیس GBP/CHF
- پوند انگلیس_ین ژاپن GBP/JPY
- دلار کانادا_ین ژاپن CDA/JPY
- دلار نیوزیلند_ین ژاپن NAD/JPY
- دلار نیوزیلند_دلار کانادا NAD/CAD
- دلار نیوزیلند_فرانک سوئیس NZD/CHF
- فرانک سوئیس_ین ژاپن CHF/JPY
پ) جفت ارزهای غیر معمول
در این جفت ارزها یکی از آنها به جفت ارزهای اصلی و دیگری مربوط به ارز کشورهای در حال توسعه است.
- دلار استرالیا پزو مکزیکAUD/MXN
- دلارآمریکا_دلار هنگ کنگ USD/HKD
- دلار نیوزیلند_دلار سنگاپور NZD/SGD
- پوند انگلیس_رند آفریقا جنوبی GBP/ZAR
- ین ژاپن_کرون نروژ JPY/NOK
- یورو_لیر ترکیه EUR/TRY
- بیشتر بخوانید: اهمیت همبستگی جفت ارزها در مدیریت ریسک فارکس
- بیشتر بخوانید: لیست کامل انواع جفت ارزها در فارکس
- بیشتر بخوانید: نماد پوند در فارکس چیست؟
- بیشتر بخوانید: نماد بیت کوین در فارکس چیست؟
2ـ پیپ و لات چیست؟
الف) پیپ
به کوچکترین واحد قیمتی برای سنجش حرکت یک جفت ارز، پیپ(PIP) گفته میشود. به عنوان مثال، اگر جفت ارز یورو دلار از قیمت 1.1300 به قیمت 1.1350 تغییر یابد، اصطلاحا گفته میشود این جفت ارز 50 پیپ افزایش داشته است.
به بیانی دیگر، پیپ برای محاسبه نوسات قیمتی و محاسبه سود و ضرر استفاده میشود. برای نشان دادن قیمت جفت ارزها معمولا از 4 رقم اعشار استفاده میشود که پیپ چهارمین رقم اعشار است. استثناهایی نیز در این باره وجود دارد، اما در حالت کلی به همین صورت است. ارزش هر پیپ برابر با یک درصد از یک صدم لات است.
ب) لات
بزرگترین واحد سنجش حجم معاملات است که ارزش آن برابر 100000 واحد پولی از ارز مورد نظر است. بعد از لات به ترتیب مینی لات برابر با 10000 واحد پولی از ارز مورد نظر و میکرو لات برابر با ارزش 1000 واحد پولی از ارز مورد نظر هستند.
3ـ لانگ و شورت چیست؟
بازار فارکس یک بازار دو طرفه است؛ به این معنا که شما هم میتوانید با خرید جفت ارزها سود کنید و هم با فروش آنها. اصطلاح لانگ به خریداری یک جفت ارز و اصطلاح شورت به فروش یک جفت ارز گفته میشود. به عنوان مثال، اگر شما جفت ارز یورو دلار را خریداری کنید، با افزایش قیمت آن سود میکنید و در صورتی که جفت ارز یورو دلار را بفروشید، با کاهش قیمت آن سود خواهید کرد. به طور کلی به معامله نیز پوزیشن (Position) گفته میشود.
4ـ اهرم یا لوریج (leverage)چیست؟
درحقیقت اهرم به سرمایه قرضی برای افزایش معاملات (بیش از سرمایه اصلی) گفته میشود. به بیانی سادهتر اگر سرمایه شما 1000 دلار باشد، با استفاده از اهرم1.500 میتوانید تا 500000 دلار از ارز مورد نظر را خریداری کنید یا بفروشید.
این ویژگی برای افرادی که سرمایه اولیه کمی دارند، یک مزیت محسوب میشود. چرا که میتوانند با اهرم تا چندین برابر سرمایه خود در بازار فارکس معامله کنند. البته باید توجه کنید که وجود اهرم مثل یک شمشیر دو لبه عمل میکند؛ به این معنا که هر چه لوریج یا اهرم بیشتر باشد، درست است که شما سود بیشتری میکنید اما میزان ضرر نیز بیشتر میشود.
- بیشتر بخوانید: اهرم در فارکس
5ـ بروکر چیست؟
بروکر واسطهی بین معاملهگر و بازار مالی فارکس است. در حقیقت شما با استفاده از خدمات بروکرها به بازار مالی از جمله فارکس متصل میشوید. به بیانی دیگر برای فعالیت در بازار فارکس شما باید در بروکرهایی که برای این منظور هستند، ثبت نام کنید تا بتوانید به این بازار و نمودارهای قیمتی دست پیدا کنید.
بروکرهای مختلفی در این زمینه خدمات ارائه میدهند که هر کدام ویژگیهای مخصوص به خود را دارند. یکی از مهمترین معیارهایی که باید در انتخاب بروکر درنظر بگیرید، اعتبار بروکر است. به بیانی دیگر بروکری انتخاب کنید که در سطح جهانی معتبر و دارای گواهینامه بین المللی باشد.
بیشتر بخوانید:
- بیشتر بخوانید: ویژگیهای بروکر آلپاری در فارکس
- بیشتر بخوانید: رگوله بودن بروکر
- بیشتر بخوانید: بروکر معتبر فارکس
6ـ حساب معاملاتی
همان طور که گفته شد، برای فعالیت در بازار فارکس باید در بروکر ثبت نام کنید. پس از ثبت نام میتوانید با افتتاح حساب در بروکرها معاملات خود را در بازار آغاز کنید. دو نوع حساب وجود دارد:
الف) حساب دمو یا آزمایشی
پیش از آن که با پول واقعی معاملات خود را آغاز کنید، توصیه میشود حساب دمو یا آزمایشی افتتاح کنید. این حساب به شما کمک میکند تا در شرایط واقعی بازار قرار بگیرید و خرید و فروش کنید، تا آمادگی لازم برای معامله با پول واقعی را به دست بیاورید. به این صورت شما با این حساب تجربه کسب میکنید و با جنبههای مختلف بازار آشنا میشوید.
ب) حساب واقعی
در این نوع حساب شما با افتتاح حساب و شارژ حساب خود با پول واقعی به معامله میپردازید. بروکرها انواع حساب معاملاتی را در اختیار کاربران قرار میدهند که شما میتوانید بر اساس میزان سرمایهای که دارید، مناسبترین حساب را برای خود برگزینید.
- بیشتر بخوانید: انواع حساب فارکس
- بیشتر بخوانید: حساب سنتی در فارکس چیست؟
- بیشتر بخوانید: معرفی انواع حساب لایت فارکس
7ـ اسپرد چیست؟
برای هر جفت ارز دو نوع قیمت نمایش داده میشود:
- قیمت پیشنهادی(Bid)، که قیمت فروش ارز پایه جفت ارز مورد نظر است.
- قیمت درخواستی(Ask)، که قیمت خرید ارز پایه جفت ارز مورد نظر نامیده میشود.
به اختلاف قیمتی که بین این دو وجود دارد، اسپرد (Spread) گفته میشود. منبع درآمد بسیاری از بروکرها از همین اسپرد است. برای مثال اگر بخواهید در جفت ارز یورو دلار معامله خرید باز کنید، بروکر آن را با قیمتی بالاتر از نرخی که خریداری نموده است به شما میفروشد، یا اینکه بروکر، ارز مورد نظر شما را پایینتر از قیمتی که قرار است بفروشد، میخرد.
8ـ سوآپ یا بهره شبانه چیست؟
سوآپ (swap) یا بهره شبانه هزینهای است که معاملهگر بابت باز نگه داشتن پوزیشن معاملاتی بیش از یک روز پرداخت میکند. اگر معاملهگر پوزیشن خرید یا فروش را در همان روز باز کردن معامله ببندد، هزینه سوآپ از او دریافت نمیشود. اما اگر بیش از یک روز پوزیشن معاملاتی خود را باز نگه دارد، باید بابت آن سوآپ بپردازد. البته سوآپ دو نوع مثبت و منفی است. در سوآپ منفی هزینه از شما دریافت میشود و یا به عبارتی کسر میشود. در سوآپ مثبت به شما هزینه پرداخت میشود.
- بیشتر بخوانید: سوآپ در فارکس چیست؟
- بیشتر بخوانید: استاپ لاس در فارکس چیست؟
9ـ حد سود یا حد ضرر چیست؟
بحث مهمی که در آموزش فارکس برای مبتدیان مطرح میشود، بحث مدیریت سرمایه است. حد سود (Take profit) و حد ضرر (Stop loss) دو مبحث بسیار مهم در مدیریت سرمایه هستند.
- حد سود قیمتی است که شما تعیین میکنید تا با رسیدن قیمت به آن نقطه معامله شما بسته شود.
- حد ضرر قیمتی است که شما تعیین میکنید تا با رسیدن قیمت به آن نقطه معامله شما بسته شود تا متحمل ضرر بیشتر نشوید.
در نتیجه برای اینکه سرمایه خود را در معرض ریسک زیاد قرار ندهید، سود شما تضمین شود و متحمل ضرر هنگفتی در بازار نشوید، تعیین حد سود و حد ضرر از نکات مهم موفقیت در بازار است.
- بیشتر بخوانید: بهترین کتابهای آموزش فارکس
- بیشتر بخوانید: انواع تحلیل در فارکس
- بیشتر بخوانید: نکاتی برای شروع معاملهگری
10ـ مارجین و مارجین کال
آشنایی با این دو مفهوم از اهمیت زیادی برخوردار است.
الف) مارجین (Margin)
به میزان پول اولیه جهت استفاده از معاملات اهرمدار مارجین گفته میشود. به طور مثال اگر یک معامله با لورج 1.100 باز کنید، در این حالت شما تنها میتوانید 1 درصد کل سرمایه را درگیر آن معامله کنید که این 1 درصد نیز همان مارجین است. این کار درواقع نوعی تضمین برای ارائه وام کافی به شما و درحقیقت نوعی وثیقه است.
ب) مارجین کال (Margin call)
زمانی که شما در یک معامله به حدی وارد ضرر شدهاید که موجود حسابتان به عدد 0 رسیده است، در این حالت بروکر وارد عمل میشود و از شما می خواهد سرمایه بیشتری وارد حساب خود کنید تا معامله بسته نشود؛ در این حالت گفته میشود که حساب شما مارجین کال شده است. در بعضی مواقع ممکن است بروکر پوزیشن معاملاتی شما را با ضرر ببندد. در حقیقت مارجین کال نوعی اخطار از سمت بروکر برای معاملهگر بوده و نشان از آن دارد که وضعیت پوزیشنی که باز نمودید خوب نیست و باید آن را مدیریت کنید.
- بیشتر بخوانید: کال مارجین در فارکس چیست؟
- بیشتر بخوانید: آی بی در فارکس چیست؟
- بیشتر بخوانید: آربیتراژ در فارکس
- بیشتر بخوانید: نحوه تشخیص بازگشت روند در فارکس
11ـ استراتژی معاملاتی
یکی از ارکان اصلی و اساسی برای موفقیت در بازار فارکس، داشتن استراتژی معاملاتی است. در حقیقت شما بدون داشتن استراتژی معاملاتی در این بازار حتی به مدت یک ماه هم نمیتوانید دوام بیاورید. بنابراین یکی از گامهایی که باید برای آموزش فارکس بردارید، طراحی استراتژی معاملاتی بر اساس انواع تحلیلها و یا ترکیبی از آنها (در ادامه به آنها میپردازیم) است.
انواع تحلیل در بازار فارکس
همان طور که در بخش قبلی گفته شد، شما بدون داشتن استراتژی معاملاتی محکوم به شکست خواهید بود. طراحی استراتژی معاملاتی بر اساس انواع تحلیل در بازار، از ارکان اصلی فعالیت در این بازار بزرگ است. تحلیلها به سه شاخه کلی تقسیم میشوند:
1ـ تحلیل تکنیکال
در این نوع تحلیل معاملهگر با استفاده از نمودارهای قیمتی که بروکرها ارائه میدهند، بر اساس گذشته حرکت قیمت، آن را ارزیابی و تحلیل میکند و بر اساس آن معاملات آینده خود را برنامهریزی میکند. (در مقاله «تحلیل تکنیکال در فارکس» بیشتر به این موضوع پرداختهایم.)
2ـ تحلیل فاندامنتال
هر یک از ارزهای قابل معامله در فارکس به یک کشور خاص تعلق دارند؛ بنابراین وضعیت اقتصادی آن کشور بر روی ارز تاثیر میگذارد. ارزیابی و بررسی وضعیت اقتصادی، سیاسی و همچنین دادههای اقتصادی که به این منظور منتشر میشوند، تحلیل فاندامنتال نام دارد. در حقیقت این نوع تحلیل کاری با گذشته قیمت ندارد و تنها به عوامل خارجی از قبیل دادههای اقتصادی، سیاسی و وضعیت اقتصادی میپردازد. معاملهگران با استفاده از تقویم اقتصادی فارکس در وب سایتهایی نظیر Investing.com میتوانند دادههای اقتصادی که منتشر میشوند را دنبال کنند.
3ـ تحلیل سنتیمنتال
به ارزیابی احساسات معاملهگران در مورد وضعیت کلی بازار یا وضعیت یک جفت ارز خاص گفته میشود. درحقیقت معاملهگران نظرات و تفکرات خود را در قالب موقعیتهای معاملاتی یعنی پوزیشن خرید و فروش بیان میکنند. البته ناگفته نماند که ما در این بازار، نقش معاملهگران خرد را ایفا میکنیم؛ از این رو نظر ما و دیگر معاملهگران خرد هیچ تاثیری بر بازار نخواهد داشت. این موسسات و بانکهای بزرگ هستند که میتوانند بر بازار تاثیر بگذارند.
خلاصه اقدامات برای آموزش فارکس به مبتدیان
در این قسمت به طور خلاصه اقدامات لازم جهت آموزش فارکس برای مبتدیان را شرح میدهیم:
- آشنایی با فارکس و بازار فارکس
- آموزش و یادگیری
- انتخاب بروکر و ثبت نام در آن
- افتتاح حساب دمو و تمرین در آن برای کسب تجربه
- طراحی استراتژی معاملاتی
- افتتاح حساب واقعی و شروع معاملهگری
کلام آخر
درصورتی که بخواهید درآمد دلاری داشته باشید، بازار فارکس، بازار بسیار جذابی است. اما همان طور که گفته شد شما برای ورود به هر بازاری باید شناخت کافی داشته باشید. قبل از آن که وارد این دنیای پر ریسک شوید، اقدامات آموزشی فارکس برای مبتدیان را جدی بگیرید؛ در غیر این صورت، مدت زمان کوتاهی در این بازار دوام میآورید و ممکن است متحمل ضررهای هنگفت و جبران ناپذیری شوید. داشتن استراتژی معاملاتی نیز از ارکان اصلی موفقیت در این بازار است؛ بنابراین با طراحی استراتژی معاملاتی مسیر خود را در این بازار هموار کنید.